Rząd przyjął program „Mieszkanie dla młodych”

Rząd przyjął we wtorek projekt ustawy o pomocy państwa przy kupowaniu pierwszego mieszkania, tzw. program „Mieszkanie dla młodych”. Program ma zacząć funkcjonować od 1 stycznia 2014 r. Będzie on kosztował budżet państwa 3,2 mld zł.

Program „Mieszkanie dla młodych” ma być skierowany do młodych małżeństw i osób samotnych do 35. roku życia i pomóc im w zakupie pierwszego własnego mieszkania z rynku pierwotnego. Rodzina bezdzietna i singiel dostaną od państwa 10 proc. ceny mieszkania. Jeśli rodzina lub osoba samotna ma potomstwo, dofinansowanie wyniesie 15 proc. Jeżeli w ciągu pięciu lat od zakupu mieszkania urodzi się trzecie bądź kolejne dziecko, można będzie liczyć na dodatkowe 5 proc. Dopłatą ma być objęte maksymalnie 50 m kw. mieszkania o powierzchni do 75 m kw.

Wiceminister budownictwa Piotr Styczeń powiedział, że zgodnie z oceną skutków regulacji, program będzie kosztował budżet państwa 3 mld 227 mln zł, zaś w pierwszym roku działania 600 mln zł. Wydatki te – jak poinformowało Centrum Informacyjne Rządu – mają być pokryte ze „środków pochodzących z wygaszanego systemu zwrotu osobom fizycznym części wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym”. Chodzi o zwrot VAT na materiały budowlane.

Program ma trwać pięć lat, od 2014 do 2018 roku. Jest kontynuacją wygasłego w ubiegłym roku programu „Rodzina na swoim”. „Według szacunków resortu transportu, budownictwa i gospodarki morskiej z dopłat państwa będzie mogło skorzystać około 115 tys. beneficjentów” – powiedział Styczeń.

Cena mieszkania z dopłatą nie będzie mogła przekroczyć określonego przez wojewodę wskaźnika średnich kosztów budowy dla danego województwa, miasta wojewódzkiego i gmin z nim sąsiadujących.

Zgodnie z projektem nie będzie można sprzedać lub wynająć takiego mieszkania. Jeżeli beneficjent programu w ciągu pięciu lat od zakupu sprzeda mieszkanie, to będzie musiał oddać proporcjonalną część dopłaty podstawowej do kredytu. Natomiast nie będzie odbierane wsparcie z tytułu posiadania dzieci. Sankcji nie będzie także wówczas, jeśli pieniądze ze sprzedaży lokalu zostaną przeznaczone na zakup innego mieszkania.

Żadnych sankcji z tytułu sprzedaży mieszkania z dopłatą nie będzie po upływie pięciu lat od jego zakupu.

W projekcie dokładnie określono, kto nie będzie mógł skorzystać z programu. Osoby korzystające z dopłat do kredytów nie będą mogły być właścicielami innego mieszkania czy udziału w budynku, w którym mogłyby uzyskać samodzielny lokal. Mieszkanie z dopłatą w ramach programu musi być ich pierwszą kupowaną nieruchomością.

Projekt dopuszcza możliwość wynajęcia nowo wybudowanego mieszkania od dewelopera, a dopiero po jakimś czasie sfinalizowania z nim transakcji zakupu mieszkania.

Po wejściu w życie ustawy, zostanie przygotowane odpowiednie rozporządzenie wykonawcze. Bank Gospodarstwa Krajowego, a także banki komercyjne, z którymi będą zawierane umowy, muszą mieć czas na przygotowanie się do realizacji ustawy. Osoby, które będą chciały skorzystać z programu „Mieszkanie dla młodych”, będą miały czas na składanie wniosków do 30 września 2018 r.

Anna Milewska, ekonomista, mówi, że sama próba pomocy dla młodych osób i rodzin jest dobrą inicjatywą jednak skala dofinansowania nie ma odniesienia do realnego zapotrzebowania.

 – Jeżeli nawet te szacunki, o których my w tej chwili rozmawiamy, czyli w granicach 35-38 uzyska wsparcie na poziomie 10 czy 15 proc. w zależności od tego czy jest się singlem czy jest to rodzina, to jest to kropla w morzu potrzeb. To jest instrument, który z jednej strony ma wspierać osoby o ograniczonej powiedzmy zdolności kredytowej; no bo jednak jest dopłata, to jest ta zdolność kredytowa w tym okresie 5 lat może być niższa i to, że jednak będzie to dotyczyło tylko i wyłącznie tych osób, które będą kupować mieszkania na rynku pierwotnym – zaznaczała Anna Milewska. 

Bez skutecznego programu zwalczania bezrobocia w Polce, dostęp do programu dopłat do wykupu mieszkania będzie bardzo ograniczony– dodaje ekonomista.

Co więcej pomoc dla rodzin musi iść w parze  także z pomocą dla przedsiębiorców.

 – Nawet jeżeli będzie możliwe uzyskanie pomocy, jeżeli chodzi o dofinansowanie zakupu mieszkania, to  musimy pamiętać, że żaden bezrobotny ani osoby z bardzo małymi dochodami, nadal nie będą posiadać zdolności kredytowej, żeby zakupić to mieszkanie nawet z udziałem dopłaty rządowej. W związku z powyższym, każde działanie, które będzie wspierać rodzinę, szczególnie te, które będą wspierać, że rodzina będzie miała własny dach nad głową, powinny być oceniane w sposób pozytywny. Natomiast to nie może być zamiast działań przeciwdziałania bezrobociu, zamiast wszystkich działań antykryzysowych – dodaje Anna Milewska.

PAP/RIRM