Podkarpackie: W Cieklinie blisko 500 nart przypomina dzieje polskiego narciarstwa

Blisko 500 nart używanych przez narciarzy w ciągu ostatnich 130 lat można obejrzeć w Muzeum Narciarstwa im. Stanisława Barabasza w Cieklinie koło Jasła (Podkarpackie). Są tam także kijki, buty, wiązania, medale, puchary, i wydawnictwa o narciarstwie.

Jak zaznaczył jego opiekun Wiesław Czechowicz, „w Cieklinie udało się zgromadzić jedną z największych w Polsce kolekcję sprzętu narciarskiego”.

„W naszej placówce mamy m.in. narty, kijki, buty, wiązania, medale, puchary, odznaki, książki. Prezentowane chronologicznie eksponaty pokazują jak przez ponad 130 lat zmieniało się narciarstwo w naszym kraju” – wyjaśnił.

Dodał, że „najstarsze narty pochodzą z 1917 oraz 1925 roku”.

W cieklińskim muzeum są też książki dotyczące narciarstwa. Wśród nich m.in.: „Podręcznik narciarski” Aleksandra Bobkowskiego z 1918 r. oraz wydany w 1927 roku „Regulamin zawodów narciarskich”.

Muzeum powstało w 2008 roku. O jego powstanie zabiegali samorząd gminy Dębowiec, kolekcjonerzy oraz mieszkańcy Cieklina. Na potrzeby muzeum przystosowano budynek miejscowego domu kultury. Ostatnio placówka wzbogaciła się o dodatkowy magazyn, gdzie można przechowywać część zbiorów.

Patronem muzeum jest Stanisław Barabasz, który w grudniu 1888 roku w Cieklinie, korzystając z pomocy dworskiego kołodzieja, wykonał pierwsze narty w Polsce.

„Ich pierwowzorem mogły być tzw. <<łyże>> syberyjskie lub narty konstrukcji norweskiej. Było to prawdopodobnie pierwsze udokumentowane użycie nart na ziemiach polskich” – przypomniał opiekun muzeum.

Kolebką narciarstwa jest Skandynawia. Tam w szwedzkiej prowincji Angermanland odnaleziono pierwsze narty, pochodzące sprzed 3500 lat. Miały 111 cm długości i 10 cm szerokości. Nie były to narty służące do zjazdów, lecz zabezpieczały przed zapadaniem się w śnieg.

W okresie staropolskim obok nart ślizgowych używano również nart błotnych i karpli – czyli deszczułek o długości ok. 40 cm. Były one szeroko stosowane na Polesiu, Białorusi i Wileńszczyźnie.

Ludowe narciarstwo zanikło w Rzeczpospolitej w XVIII w. Pod koniec XIX w. rozwijający się ruch sportowo-turystyczny doprowadził do odrodzenia się dawnych tradycji.

PAP