Zanim wybuchła wojna

W latach trzydziestych przed II wojną światową istniały realne możliwości,
aby do tego strasznego kataklizmu nie dopuścić. Józef Piłsudski – wielki
polityczny wizjoner, był jednym z nielicznych w Europie, który dostrzegał
niebezpieczeństwo w dojściu do władzy w Niemczech Adolfa Hitlera. Polski
przywódca był zdeterminowany, aby rozprawić się z Hitlerem, zanim będzie za
późno. Piłsudski zdawał sobie sprawę, że nie jest on wariatem, jak chcieli
widzieć go politycy we Francji i Anglii.
Już w październiku 1931 r. polski ambasador w Waszyngtonie Tytus Filipowicz na
osobiste polecenie Marszałka spotkał się w Białym Domu z prezydentem USA
Herbertem Hooverem. Ambasador wręczył Hooverowi tajną notę o zagrożeniu
integralności państwa polskiego na skutek wzrostu ruchu hitlerowskiego w
Niemczech. W imieniu Marszałka uprzedził prezydenta Ameryki, że Polska
zdecydowana jest przeprowadzić mobilizację powszechną, a następnie w obronie
własnej Wojsko Polskie wkroczy do Niemiec. Hoover z akceptacją przyjął wtedy tę
polską notę, a był to plan wojny prewencyjnej z Niemcami.
Na polecenie prezydenta Ameryki zostały podjęte supersekretne konsultacje
dyplomatyczne i wojskowe z Polakami. 10 września 1932 r. przybył do Warszawy
gen. Douglas MacArthur, wtedy szef sztabu amerykańskich wojsk lądowych, a w
latach II wojny światowej naczelny dowódca sił USA na Pacyfiku i w Azji –
bohater Ameryki w wojnie z Japonią. Amerykanie otrzymali wtedy jako szczególny
prezent od Polski elementy niemieckiej Enigmy.
Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski odegrali historyczną rolę w
skali globalnej w II wojnie światowej. Ci trzej wybitnie zdolni młodzi polscy
matematycy w 1932 roku złamali kod Enigmy – najważniejszej niemieckiej maszyny
szyfrującej. Zapewniała ona absolutną tajność nadawanych depesz III Rzeszy,
zarówno wojskowych, jak i państwowych oraz dyplomatycznych. Skonstruowana w
Centrum Łączności III Rzeszy Enigma została też przekazana przez Niemców ich
sojusznikowi – Japonii. Rejewski, Różycki i Zygalski jako cywilni naukowcy
pracowali w Biurze Szyfrów II Oddziału Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. To
właśnie tam w Pyrach pod Warszawą nie tylko złamali kod Enigmy, lecz także
skonstruowali replikę niemieckiej maszyny szyfrującej. Odbyło się to w ramach
podjętych na rozkaz Marszałka Józefa Piłsudskiego przygotowań do wojny
prewencyjnej z Niemcami. To Piłsudski rozkazał, aby inspektor armii gen. Gustaw
Orlicz-Dreszer podjął próbę złamania szyfrów niemieckich, kiedy Hitler i partia
NSDAP szykowali się w 1932 roku do przejęcia władzy w Niemczech.
Historyczny sukces polskich matematyków dekryptologów był najwyższą tajemnicą
państwową, ale też Polska przekazała ten sekret swoim sojusznikom. 10 września
1932 roku w czasie supertajnego spotkania w Belwederze w Warszawie Marszałek
Piłsudski złamany przez Polaków kod Enigmy przekazał osobiście szefowi sztabu
wojsk lądowych USA. Natomiast Francuzi i Anglicy rozszyfrowaną Enigmę otrzymali
od Polaków dopiero tuż przed wybuchem II wojny światowej w lipcu 1939 roku.
Przez cały czas II wojny światowej wywiady brytyjski i amerykański
przechwytywały najważniejsze supertajne depesze Niemców i Japończyków, co
pozwoliło aliantom na zrozumienie ich planów operacyjnych. Rejewski, Różycki i
Zygalski przez ponad pół wieku byli chronieni tajemnicą wywiadów, celowo
zapomniani. Ich bezprecedensowe dokonanie usiłowali sobie przywłaszczyć Francuzi
i Anglicy. Nie ulega jednak wątpliwości, że wkład tych trzech polskich naukowców
w zwycięstwo w II wojnie światowej był niezwykle ważny.

Józef Szaniawski