Polacy spotkali się przy wigilijnych stolach

Tradycyjnie, tuż przed Bożym Narodzeniem w całej Polsce odbyły się bogate w symbole i zwyczaje wieczerze wigilijne.

W niedzielę spotykaliśmy się w gronie rodziny przy wspólnym stole na wieczerzy. Pod obrusem znajdowało się siano nawiązujące do żłóbka, miejsca narodzin Chrystusa, a na stole było dodatkowe nakrycie dla świętej Rodziny, która udawała się do Egiptu.

Na wielu stołach zapłonęły też świece Caritas zakupione w ramach akcji Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzieciom.

Zanim goście skosztowali przygotowanych potraw, odczytywany był fragment Ewangelii o narodzeniu Chrystusa, wszyscy złożyli sobie także życzenia, przełamując się opłatkiem symbolizującym miłość i przebaczenie.

Etnograf Aldona Plucińska zwraca uwagę, że łamanie się opłatkiem i puste miejsce przy stole należą do typowo polskich obrzędów.

– Dzielenie się opłatkiem, jak i puste miejsce przy stole zostały ustawione na takiej liście rankingowej obrzędów z całego świata na pierwszym miejscu. I co jest ważne, wszyscy podziwiają te obrzędy, chwalą Polaków  za to, że mają je w swojej kulturze, ale nikt tych obrzędów nie przejmuje. Zwracam na to uwagę, ponieważ wiele elementów w polskiej kulturze tak ochoczo szczególnie jest przejmowane z innych, obcych kultur – chociażby wieniec adwentowy, ten który towarzyszył nam podczas całego Adwentu – wskazuje Aldona Plucińska.

Obce polskiej kulturze były także świąteczne drzewko oraz prezenty.

– To element pruski, związany z choinką. Prezent to dar – dar, jakim jest miłość. Mam tatę i mamę, mam rodzinę wielopokoleniową, mam dużo rodzeństwa. Duża rodzina – to był ten podstawowy dar. Dalej te dary, przede wszystkim, jeśli kogoś było stać, to były modlitewniki, szkaplerze. Te dary były przekazywane dużo wcześniej – nie w wigilię Bożego Narodzenia, bo wigilia Bożego Narodzenia to czekanie na przyjście Syna Bożego – tłumaczy Etnograf.

W Polsce wigilia zyskała popularność w XVIII wieku, a w XX w. stała się powszechną tradycją. W naszej obyczajowości jest świętem bardzo rodzinnym, powszechnie uważanym za najważniejszy dzień w roku. Podobnie jak w Polsce wigilię obchodzi się na Litwie, w Czechach i na Słowacji. Poza Polską i Litwą zwyczaj łamania się opłatkiem nie jest znany.

RIRM