Międzynarodowy Dzień Latarni Morskich w Świnoujściu

Nocne zwiedzanie latarni morskiej, nawiązywanie łączności radiowej z latarnikami z całego świata oraz spotkanie z królem mórz Neptunem – to niektóre atrakcje, które zaplanowano w Świnoujściu z okazji Międzynarodowego Dnia Latarń Morskich.

Wydarzenie otworzy barwna parada Neptuna i Prozerpiny, którzy wraz ze świtą piratów i nimf morskich przed południem przejdą ulicami Świnoujścia.

„Tradycyjnie przeprawiamy się z wyspy Wolin na Uznam, gdzie odbędzie się publiczny chrzest morski. Król mórz z każdego szczura lądowego zrobi prawdziwego wilka morskiego” – powiedziała PAP Barbara Kwiatkowska, pracująca na co dzień w świnoujskiej latarni morskiej.

„Przez całą niedzielę turyści będą mogli bezpłatnie zwiedzać latarnię. Po raz szósty odbędą się mistrzostwa w biegu wspinaczkowym. Najlepszy zawodnik w 2015 r. pokonał ponad 300 stopni i dotarł na sam szczyt latarni w ciągu jednej minuty i 15 sekund. Liczymy, że w tym roku rekord zostanie pobity” – dodała.

„Po raz pierwszy w ramach tegorocznego święta będzie można usłyszeć jak zachodniopomorscy krótkofalowcy będą łączyć się za pomocą fal radiowych z innymi latarniami na świecie. To nasz powrót do tradycji, bo pamiętajmy, że pierwsze latarnie łączyły się między sobą właśnie za pomocą radia” – wyjaśniła Barbara Kwiatkowska.

Atrakcją ma być możliwość podziwiania zachodu słońca ze szczytu latarni tuż po godz. 20.00, a także nocne spotkanie z duchem latarnika Sharky. Zaplanowano również występy dla dzieci.

8. Flotylla Obrony Wybrzeża udostępni w tym dniu do zwiedzania jednostki, które zacumują niedaleko latarni.

Jak powiedziała Barbara Kwiatkowska, wyjątkowość latarni w Świnoujściu to nie tylko wysokość budynku – 65 m.

„To najwyższa ceglana latarnia na świecie, a jednocześnie jedyna w Polsce, która świeci dwoma różnymi kolorami światła: białym dla tych, którzy płyną z Morza Bałtyckiego do portu i czerwonym dla żeglarzy wypływających z Zalewu Szczecińskiego” – wyjaśniła.

„Latarnia to nie tylko atrakcja turystyczna, ale wciąż ważny punkt orientacyjny dla żeglarzy. Nadaje ona zarówno sygnał świetlny, jak i radiowy. Latarnia w Świnoujściu jest w pełni zautomatyzowana i jest jedyną w Polsce, gdzie wciąż utrzymywany jest etat latarnika. Trzech mężczyzn zajmuje się konserwacją i ewentualną wymianą przepalonej żarówki” – dodała Barbara Kwiatkowska.

Organizatorem wydarzenia jest Stowarzyszenie Miłośników Latarń Morskich.

Latarnia morska (bliza, baka, far, faros, torma) to stały znak nawigacyjny w postaci wieży, z umieszczonym na wierzchołku światłem o dużym natężeniu, zasięgu od kilku do kilkudziesięciu mil morskich i znanej charakterystyce światła, nie powtarzającej się w promieniu wielu mil morskich. Buduje się je na brzegach morskich, na wyspach, czasem bezpośrednio na dnie morskim.

W nocy latarnie morskie są identyfikowane na podstawie charakterystyki światła, która jest dokładnie opisana w tzw. locjach i spisach świateł, w dzień natomiast na podstawie wyglądu, tj. kształtu, konstrukcji, koloru wieży.

Źródło światła latarni morskiej umieszczone jest w wieńczącej wieżę przeszklonej kopule (jest to tzw. laterna) i zasilane energią elektryczną. Dawniej używano innych źródeł światła, np. drewna, węgla, nafty, oleju, gazu, smoły (np. latarnia morska na Helu była kiedyś opalana węglem i smołą).

M.in. dzięki latarniom można określać pozycję statku na wodach przybrzeżnych.

Najstarszymi znanymi latarniami morskimi były ognie płonące na specjalnych kolumnach w pobliżu wejścia do portu w Pireusie (IV wiek p.n.e.). Spośród znanych ok. 20 latarni morskich w starożytności najsłynniejszymi były: latarnia na wyspie Faros u wejścia do Aleksandrii (zniszczona przez trzęsienie ziemi w XIV w.) i latarnia mająca postać posągu Heliosa na wyspie Rodos (III w. p.n.e.).

Najstarsze latarnie morskie w Europie Zachodniej zostały zbudowane przez Rzymian w Dover, Boulogne i Ostii w I wieku n.e. Od początku XIX w. już na wszystkich ważnych szlakach żeglugowych widoczne były światła latarń morskich. Obecnie na świecie jest ich kilka tysięcy. Na polskim wybrzeżu znajduje się 15 czynnych latarń morskich.

Rokrocznie, w trzecią niedzielę sierpnia, obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Latarń Morskich. Pomysłodawcą Międzynarodowego Dnia Latarni Morskich było brytyjskie Stowarzyszenie Latarników. Ustanowiło święto na cześć pierwszej ustawy o latarniach z 1789 r. uchwalonej przez Kongres Stanów Zjednoczonych. W Polsce święto jest obchodzone od 2001 r.

PAP/RIRM