Juszczenko patronuje zbrodniarzom

Prezydent Ukrainy napisał wstęp do albumu gloryfikującego członków oddziałów UPA, gdzie ani słowem nie wspomina się o zbrodniach tych oddziałów na Polakach. Zdaniem organizacji kresowych, to kolejny powód, aby nie przyznawać mu honorowego doktoratu KUL

Wiktor Juszczenko, prezydent Ukrainy, który być może otrzyma latem tytuł honoris causa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, patronuje przedsięwzięciom gloryfikującym zbrodniczą organizację – Ukraińską Powstańczą Armię. Napisał wstęp do albumu z fotografiami członków tej nacjonalistycznej formacji, gdzie pomija się temat jej odpowiedzialności za zbrodnie na ludności polskiej na Kresach. Oburzone tą sytuacją są organizacje kresowe, które wielokrotnie wysyłały listy protestacyjne do władz uczelni. Nie doczekały się do tej pory odpowiedzi. Ostateczna decyzja w tej sprawie ma zapaść na dwóch kolejnych posiedzeniach Senatu KUL.

„UPA – historia niepokornych” – taki tytuł w tłumaczeniu na język polski nosi album fotograficzny upamiętniający członków tej organizacji wydany przez Ukraiński Instytut Narodowej Pamięci. Znajdziemy tam wiele fotografii i odznak członków tej formacji poprzedzonych słowem wstępnym prezydenta Ukrainy. Przemilcza się natomiast informację o „dorobku” jednostek OUN-UPA, jakim było wymordowanie ponad 200 tys. polskiej ludności cywilnej na Kresach i w Małopolsce Wschodniej. Niestety, napisanie wstępu do tego typu publikacji sławiącej morderców nie jest czymś wyjątkowym w dotychczasowym zachowaniu prezydenta Juszczenki. Nie kto inny przecież, ale właśnie ten prezydent odznaczył pośmiertnie dowódcę UPA i hauptmanna SS Romana Szuchewycza najwyższą nagrodą państwową – Orderem Bohatera Ukrainy.

Sytuacją wsparcia swoim autorytetem, jako głowy państwa ukraińskiego, inicjatyw gloryfikujących ludobójczą działalność UPA są zbulwersowane – zresztą nie pierwszy już raz – środowiska kresowe. – Trudno nawet to komentować. W liście protestacyjnym do rektora KUL na temat przyznania tytułu honoris causa Wiktorowi Juszczence wszystko wyjaśniliśmy. Można tylko krótko powiedzieć, że jest to postać niegodna takiego uhonorowania – oznajmia pułkownik Jan Niewiński, przewodniczący Kresowego Ruchu Patriotycznego.

Jego zdaniem, prezydent Ukrainy postępuje skandalicznie, ponieważ nie wyciągnął żadnych wniosków z doświadczeń II wojny światowej. – Termin przyznania doktoratu był ustalony na 1 lipca. My jako KRP i kilka innych organizacji wystosowaliśmy protest do uniwersytetu. Mamy kilka tysięcy podpisów wyrażających sprzeciw, zawiozłem pismo do rektora KUL i na ten temat z nim rozmawiałem. Przyrzekł, że rozważy tę sprawę jeszcze raz, ale decyzji jeszcze nie podjęto – zaznacza pułkownik Niwiński.

Kazimierz Bogucki, wiceprezes olsztyńskiego oddziału Towarzystwa Miłośników Wołynia i Polesia, przypomina, że Ukraińska Powstańcza Armia jest także odpowiedzialna za uczestnictwo w eksterminacji Żydów. – W tej chwili jedyne skojarzenie, jakie mi się nasunęło, to wypowiedź Juszczenki podczas jego pobytu w Izraelu w 2007 roku. Podkreślił w niej między innymi, że UPA nie prowadziła działań o charakterze antysemickim, a wśród jej bojowników było wielu Żydów – informuje Bogucki. Według niego, te słowa to jedno z największych kłamstw ukraińskiego prezydenta. – Z tej wypowiedzi wynika, że do bojowników UPA, pomocników Niemców w likwidacji Żydów, zgłosili się jakoby dobrowolnie inni przedstawiciele tego narodu i współdziałali w likwidacji swoich pobratymców. Powiedział to Żydom w ich własnym gnieździe, a to już nie kłamstwo, ale najwyższa bezczelność – ocenia wiceprezes Bogucki.

Norbert Tomczyk, prezes wydawnictwa Nortom, współautor książki „Zbrodnie nacjonalistów ukraińskich na polskich leśnikach w latach 1938–1948”, jest zaszokowany albumem o UPA. – Mam przed oczami tę przedmowę Juszczenki. Ona jest skandaliczna, kończy się tym samym pozdrowieniem, którego używali banderowcy: „Chwała Ukrainie, bohaterom sława”. Prawdopodobnie czyni to, by się jeszcze bardziej przypodobać tym zbrodniarzom – twierdzi Tomczyk. Album uznaje za tendencyjny. – Nie ma żadnych zdjęć ofiar bandytów z UPA, tylko gloryfikujące tę organizację. Ten materiał jest przedstawiony tendencyjnie. Nie ma praktycznie nic o SS Galizien w znaczeniu współpracy ukraińskich nacjonalistów z Niemcami oraz z Sowietami, kiedy wkroczyli oni na te tereny – wylicza Tomczyk.

Szczepan Siekierka, prezes Stowarzyszenia Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, uważa, że gdyby doszło do uhonorowania Juszczenki na KUL, byłby to skandal. – To nie są zdjęcia żołnierzy, ale bandytów z UPA – zauważa, odnosząc się do albumu ze wstępem prezydenta Ukrainy. W jego opinii, jest to nie tylko upokorzenie dla rodzin Polaków pomordowanych przez ludobójczą Organizację Ukraińskich Nacjonalistów, ale tragedia dla całej Ukrainy, że jej prezydent utożsamia się z organizacją faszystowską, której zadaniem było dokonanie całkowitej eksterminacji ludności polskiej na Kresach Południowo-Wschodnich. – Ukraińscy nacjonaliści mordowali również Ukraińców, którzy odmawiali im posłuszeństwa, a to jest tragedia i rzeczywiście wielki problem już samej dzisiejszej Ukrainy – dodaje Siekierka. Zapewnia jednocześnie, iż jest w kontakcie z rektorem KUL, „który jeszcze jednoznacznie nie powiedział, czy dojdzie do przyznania honoris causa Juszczence”.

Brak ostatecznego rozstrzygnięcia potwierdza Beata Górka, rzecznik KUL. – Jeszcze nie zapadły ostateczne decyzje. Cała ta sprawa jest na takim samym etapie, na jakim była ostatnio, czyli na wszczęciu postępowania. Są jeszcze dwa posiedzenia Senatu, więc sądzę, że na którymś z nich to się rozstrzygnie – twierdzi rzecznik.