Audiencja Generalna Ojca Świętego Franciszka
Drodzy bracia i siostry, dzień dobry!
Życie Jezusa, zwłaszcza w ciągu trzech lat jego misji publicznej było nieustannym spotkaniem z ludźmi. Wśród nich szczególne miejsce zajmowali chorzy. Ileż kart Ewangelii opowiada o tych spotkaniach! Chromy, ślepy, trędowaty, opętany, epileptyk i niezliczone rzesze chorych wszelkiego rodzaju… Jezus stał się bliskim każdego z nich i uzdrowił ich swoją obecnością oraz mocą swojej uzdrawiającej siły. Dlatego nie może zabraknąć wśród uczynków miłosierdzia nawiedzenia i pomocy osobom chorym.
Możemy do tego uczynku dołączyć bliskość wobec osób pozbawionych wolności. Zarówno bowiem chorzy jak i więźniowie żyją w warunkach, które ograniczają ich wolność. I właśnie wtedy, gdy nam jej brakuje, zdajemy sobie sprawę, jak bardzo jest cenna! Jezus dał nam możliwość bycia wolnymi niezależnie od ograniczeń choroby i nałożonych restrykcji. Daje On nam wolność, która pochodzi ze spotkania z Nim i z nowego sensu, jakie to spotkanie wnosi do naszej kondycji osobistej.
Poprzez te uczynki miłosierdzia Pan zachęca nas do aktu wspaniałego humanizmu: dzielenia się z innymi. Osoba chora często czuje się samotna. Nie da się ukryć, że zwłaszcza w naszych czasach, właśnie będąc chorym najgłębiej doświadczamy samotności, która przeżywana jest przez znaczną część życia. Wizyta może sprawić, że osoba chora poczuje się mniej samotna, a nieco towarzyszenia to wspaniałe lekarstwo! Uśmiech, trochę czułości, uścisk dłoni to proste gesty, ale bardzo ważne dla ludzi, którzy czują się pozostawieni samymi sobie. Ileż osób poświęca się odwiedzaniu chorych w szpitalach lub w ich domach! Jest to bezcenne dzieło wolontariatu. Gdy dokonywane jest w imię Pana, wówczas staje się także wymownym i skutecznym wyrazem miłosierdzia. Nie pozostawiajmy osób chorych samymi! Nie uniemożliwiajmy im znalezienia ulgi, a sobie – ubogacenia się bliskością z osobami cierpiącymi. Szpitale są dziś prawdziwymi „katedrami cierpienia”, gdzie ujawnia się także moc miłości, która wspiera i okazuje współczucie.
Tak samo myślę o osobach zamkniętych w więzieniu. Jezus nie zapomniał także i o nich. Umieszczając odwiedzanie więźniów wśród uczynków miłosierdzia, chciał nas przede wszystkim zachęcić, byśmy się nie stawali sędziami kogokolwiek. Oczywiście, jeśli ktoś jest w więzieniu, to dlatego, że popełnił błąd, nie respektował prawa i współżycia obywatelskiego. Dlatego odsiaduje karę w więzieniu. Ale niezależnie od tego, co dany więzień popełnił, to wciąż jest kochany przez Boga. Kto może wejść w głębię jego sumienia, aby zrozumieć, czego doświadcza? Kto może zrozumieć jego cierpienie i wyrzuty sumienia? Zbyt łatwo umyć sobie ręce mówiąc, że popełnił błąd. Chrześcijanin jest raczej powołany, aby się o niego zatroszczyć, żeby człowiek który popełnił błąd zrozumiał popełnione zło i się zastanowił. Brak wolności jest dla człowieka bez wątpienia jednym z największych niedostatków. Jeśli do tego dochodzi degradacja z powodu często nieludzkich warunków, w których żyją te osoby, to wówczas mamy naprawdę do czynienia z sytuacją w której chrześcijanin czuje wezwany do uczynienia wszystkiego, żeby przywrócić im godność.
Odwiedzanie ludzi w więzieniu jest uczynkiem miłosierdzia, który zwłaszcza dzisiaj ma szczególną wartość z powodu różnych form justycjalizmu, którym jesteśmy poddani. Niech więc nikt nikogo nie wytyka palcem. Natomiast wszyscy stańmy się raczej narzędziami miłosierdzia, z postawami dzielenia się i szacunku. Często myślę o więźniach. Zastanawiam się, co doprowadziło ich do popełnienia przestępstwa i jak mogli ulec różnym formom zła. Jednak wraz z tymi myślami czuję, że wszyscy potrzebują bliskości i czułości, ponieważ miłosierdzie Boże działa cuda. Ileż widziałem łez spływających po policzkach więźniów, którzy być może nigdy w życiu nie płakali; i to tylko dlatego, że poczuli się zaakceptowani i kochani.
I nie zapominajmy, że również Jezus i apostołowie byli więzieni. W opisach Męki Pańskiej poznajemy cierpienia, którym poddany był Pan Jezus: pojmany, wleczony jak przestępca, wyśmiewany, biczowany, cierniem ukoronowany … On jedyny niewinny! A także św. Piotr i Paweł byli w więzieniu (por. Dz 12,5; Flp 1,12-17). I nawet tam, w więzieniu, modlili się i głosili Ewangelię. Wzruszający jest fragment Dziejów Apostolskich, w którym mowa o uwięzieniu Pawła: czuł się samotny i chciał, aby kogoś z przyjaciół go odwiedził (por. 2 Tm 4,9-15).
Jak więc widać te uczynki miłosierdzia są stare, ale zawsze aktualne. Nie popadajmy w obojętność, ale stańmy się narzędziami Bożego miłosierdzia, aby przywrócić radość i godność tym, którzy je utracili.
Tłumaczenie: Radio Watykańskie