NIK: system nieodpłatnej pomocy prawnej jest nieefektywny

NIK krytykuje nieodpłatną pomoc prawną

Najwyższa Izba Kontroli krytykuje nieodpłatną pomoc prawną. Zdaniem kontrolerów system jest nieefektywny. Nie przyczynił się do eliminowania nierówności w dostępnie do profesjonalnej pomocy prawnej.

System nieodpłatnych porad prawnych działa w Polsce od 2016 r. W punktach – których jest ponad 1,5 tys. – osoby uprawnione mogą uzyskać pomoc profesjonalnego prawnika w niektórych kategoriach spraw. Tymczasem – jak wynika z kontroli przeprowadzonej przez NIK – Polacy nie korzystają z finansowanych przez państwo porad prawnych, a taka pomoc jest kosztowna. Skarb Państwa wydaje na nią ok. 100 mln zł rocznie.

– Tylko 1/4 możliwości systemu została wykorzystana. To oznacza, że system nieodpłatnej pomocy prawnej jest nieefektywny i w niewielkim zakresie eliminuje nierówności społeczne w tej dziedzinie – poinformował Krzysztof Kwiatkowski, prezes NIK.

Według Izby wynika to z niedopasowania organizacji systemu do potrzeb społecznych, które nie zostały zbadane na etapie jego tworzenia. Brakuje też informacji dla osób, które mogłyby z takiej pomocy skorzystać.

– Jak pokazały wyniki ankiety przeprowadzonej podczas kontroli, tylko niecałe 7 proc. pytanych dowiedziało się o pomocy z internetu, a tam głównie zamieszczane były komunikaty – dodał Krzysztof Kwiatkowski.

Ministerstwo Sprawiedliwości analizując dane stwierdziło, że tylko od 2 proc. do 3 proc. uprawnionych skorzystało z nieodpłatnej pomocy prawnej. Niestety, resort – jak wskazuje NIK – mając taką wiedzę nie podjął próby oszacowania popytu na nieodpłatną pomoc prawną. Nie zostały też w pełni zidentyfikowane bariery w dostępie do tej formy pomocy. Ustalenia kontroli NIK wskazują na konieczność wprowadzenia systemowych zmian, które powinny wpłynąć na poprawę efektywności systemu nieodpłatnej pomocy prawnej.

TV Trwam News/RIRM