Min. J. Gowin: Bez radykalnego zwiększenia nakładów na naukę nie zbudujemy nowoczesnej gospodarki

Bez radykalnego zwiększenia nakładów na naukę nie zbudujemy nowoczesnej gospodarki, nie będzie zrównoważonego rozwoju i zamożnego społeczeństwa – oświadczył w poniedziałek podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach wicepremier Jarosław Gowin.

Podczas panelu poświęconego reformie szkolnictwa wyższego minister nauki i szkolnictwa wyższego przekonywał, że polskie uczelnie mają szansę przyłączyć się do europejskiej czołówki pod warunkiem zwiększenia nakładów. Wskazał, że o ile poziom finansowania oświaty w Polsce na tle krajów OECD plasuje się powyżej średniej, to poziom finansowania szkolnictwa wyższego – na poziomie połowy średniej.

„Bez radykalnego zwiększenia nakładów na naukę i szkolnictwo wyższe ani ta reforma, ani żadna inna się nie powiedzie. Nie powiedzie się też budowa nowoczesnej gospodarki, realizacja strategii odpowiedzialnego rozwoju, plan budowy zamożnego społeczeństwa. Warunki prawne, instytucjonalne do rozwoju polskiej nauki i szkolnictwa wyższego są stworzone. Teraz potrzebne są dwie rzeczy – odwaga w modernizowaniu po stronie świata akademickiego i inwestowanie w naukę i szkolnictwo po stronie ogółu społeczeństwa. To nie może być tylko decyzja polityczna: za nią musi być społeczne przeświadczenie, że warto inwestować w naukę, bo to się zwróci” – powiedział Jarosław Gowin.

Ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce weszła w życie 1 października 2018 r. Nowa ustawa, nazywana też Konstytucją dla Nauki czy Ustawą 2.0, zastąpiła cztery wcześniej istniejące: prawo o szkolnictwie wyższym, ustawę o zasadach finansowania nauki, ustawę o stopniach i tytule naukowym, a także ustawę o kredytach i pożyczkach studenckich. Jest to pierwsza od kilkunastu lat całościowa reforma szkolnictwa wyższego: wprowadza ona duże zmiany m.in. w działaniu uczelni, ich finansowaniu i karierze naukowej. O obecnym etapie prac nad wdrożeniem tych zmian dyskutowano w poniedziałek podczas jednego z paneli kongresu. Zdaniem uczestniczących w panelu rektorów uczelni reforma szkolnictwa jest dla nich wyzwaniem i szansą. Zdaniem wicepremiera Gowina oznacza ona szerszą autonomię, możliwość rozwoju i unowocześnienia uczelni.

Szef resortu szkolnictwa wyższego przypomniał, że plany reformy były szeroko konsultowane w środowisku akademickim przed jej wprowadzeniem. Przyznał jednak, że ma ona wielu przeciwników w tym gronie.

„Wiem, że większość środowiska akademickiego jest przeciwna tej reformie i jakiejkolwiek reformie – tak, jak każda inna grupa zawodowa w swojej większości będzie przeciwna reformowaniu obszaru, który dotyczy tej grupy zawodowej. Ale wyłoniła się jednak w ramach świata akademickiego modernizacyjna mniejszość – to reprezentanci różnych pokoleń: od doświadczonych rektorów po młodych doktorantów i wybitnych światowej klasy uczonych – wszyscy oni dostrzegli szansę w tej reformie. Bez ich wsparcia nie byłbym w stanie przeprowadzić jej przez rząd i parlament” – podkreślił Jarosław Gowin.

PAP/RIRM