KUL: jubileusz 80-lecia ks. abp. Stanisława Wielgusa

We wtorek w rektoracie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego odbyło się spotkanie z okazji 80. urodzin ks. abp. prof. Stanisława Wielgusa, cenionego wykładowcy historii filozofii, autora kilkuset pozycji naukowych (w tym licznych edycji krytycznych średniowiecznych tekstów naukowych) oraz popularnonaukowych, rektora KUL w latach 1989-1998. Uroczystość zgromadziła władze rektorskie, dziekańskie oraz grono uczniów i przyjaciół Jubilata.

Prowadzący uroczystość rektor KUL ks. prof. Antoni Dębiński zauważył, że niedawny jubileusz 100-lecia uniwersytetu skłaniał do refleksji nad znaczeniem osób, które współtworzyły środowisko akademickie, przywoływania najważniejszych postaci i podejmowanych przez nie inicjatyw. Do takich osób bez wątpienia należy ks. abp Stanisław Wielgus, który przez trzy kadencje pełnił urząd rektora KUL.

– Bardzo się cieszę, że możemy dziś wyrazić nasz szacunek i uznanie dla Jubilata, dlatego że przyszło mu pełnić funkcję rektora w czasach niezwykle trudnych z racji na przemiany społeczno-polityczne i ekonomiczne w Polsce, kiedy także nasz uniwersytet musiał znaleźć swoje miejsce w nowej rzeczywistości, na nowo opisać swoją misję, znaleźć sposoby finansowania – podkreślił rektor uczelni.

Oprócz podziękowań, w imieniu całej społeczności akademickiej, złożył także Jubilatowi życzenia zdrowia, błogosławieństwa Boga i życzliwości ludzi. Na pamiątkę spotkania ks. abp Stanisław Wielgus otrzymał statuetkę przedstawiającą miniaturę pomnika ks. Idziego Radziszewskiego, pierwszego rektora KUL.

Katarzyna Bojko, KUL/RIRM

***

Ks. abp Stanisław Wielgus urodził się 23 kwietnia 1939 r. w Wierzchowiskach k. Janowa Lubelskiego. W latach 1956-1962 kształcił się w Wyższym Seminarium Duchownym w Lublinie, stanowiącym część Wydziału Teologicznego KUL. Po jego ukończeniu przyjął święcenia kapłańskie z rąk bpa Piotra Kałwy. W okresie 1962-1963 pracował jako wikariusz w Kolegiacie Zamojskiej. Przeniesiony latem 1963 r. do parafii św. Pawła w Lublinie, przez blisko 2 lata pracował jako wikariusz i prefekt młodzieży. W 1964 r. uzyskał magisterium z teologii na KUL na podstawie pracy magisterskiej z historii Kościoła, przygotowanej pod kierunkiem ks. prof. Mieczysława Żywczyńskiego. W 1965 r. rozpoczął studia filozoficzne w KUL. Ukończył je w 1968 r., uzyskując magisterium z filozofii. Następnie mianowany wikariuszem i prefektem młodzieży w Hrubieszowie. W 1972 r. uzyskał doktorat z filozofii na podstawie rozprawy Quaestiones Nicolai Peripatetici (editio critica), napisanej pod kierunkiem ks. prof. Mariana Kurdziałka. W latach 1973-1975 i 1978 prowadził badania naukowe w Martin Grabmann-Institut przy Uniwersytecie Monachijskim jako stypendysta Fundacji im. Aleksandra Humboldta. W 1980 r. na podstawie pracy Quaestiones super octo libros Physicorum Aristotelis uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego filozofii. Na docenta mianowany został w 1982 r. W 1989 r. otrzymał tytuł naukowy profesora, a trzy lata później nominację na stanowisko profesora zwyczajnego.
Na KUL zatrudniony od 1969 r. Pracował m.in. jako kierownik Katedry Historii Filozofii w Polsce, Sekcji Filozofii Teoretycznej, Międzywydziałowego Zakładu Historii Kultury Średniowiecznej, Międzywydziałowego Zakładu Leksykograficznego. W latach 1988-1989 był prorektorem KUL, a następnie przez trzy kadencje pełnił funkcję rektora (1989-1998).

Główne kierunki jego badań i zainteresowań dotyczą przede wszystkim historii filozofii średniowiecznej, a także historii nauk przyrodniczych, teologii oraz prawa kanonicznego. Wydał drukiem ponad 600 pozycji naukowych (w tym liczne edycje krytyczne średniowiecznych tekstów naukowych), popularnonaukowych oraz pozycji o charakterze publicystycznym, w tym kilkanaście książek, m.in.: Benedykta Hessego „Quaestiones super octo libros Physicorum Aristotelis” (Lublin 1983), Benedictus Hesse: Quaestiones super octo libros „Physicorum” Aristotelis (editio critica) (Wrocław 1984), Badania nad Biblią w starożytności i średniowieczu (Lublin 1990), Obca literatura biblijna w średniowiecznej Polsce (Lublin 1990), Średniowieczna literatura biblijna w języku polskim (Lublin 1991), Z badań nad średniowieczem (Lublin 1995), Z obszarów średniowiecznej myśli islamskiej, żydowskiej i chrześcijańskiej (Płock 2002), Zachodnia i polska nauka średniowieczna – encyklopedycznie (Płock 2005), a także sześć tomów przemówień rektorskich i biskupich, wydanych w Lublinie (Bogu i Ojczyźnie, t.1, 1996; t. 2, 1999) i w Płocku (Dobra jest więcej, 2001; Na Skale budujmy nasz świat, 2002; Ducha nie gaście, 2004; Mocni w wierze przeciwstawiajcie się złu, 2005). Większość jego naukowych publikacji powstała jako wynik prac prowadzonych nad średniowiecznymi źródłami rękopiśmiennymi. Znaczącą część dorobku naukowego stanowią krytyczne edycje filozoficznych tekstów średniowiecznych. Pod jego redakcją ukazywały się „Acta mediaevalia” oraz „Bulletin de recherches de L’Intitut de la Culture Medievale”.
Pod jego kierunkiem powstały 22 prace doktorskie i ponad 80 prac magisterskich.

W latach 1985-88 był sekretarzem generalnym Towarzystwa Naukowego KUL, pełnił też funkcje wiceprezydenta Konferencji Rektorów Uniwersytetów Polskich (1990-93) i przewodniczącego Kolegium Rektorów Uczelni Wyższych Okręgu Lubelskiego (1992/93 i 1997/98). Ponadto jest honorowym członkiem Towarzystwa Naukowego Płockiego, a także członkiem: Polskiego Towarzystwa Filozoficznego, Lubelskiego Towarzystwa Naukowego, Societas Humboldtiana Polonorum, Academia Scientiarum et Artium Europaea, Societé Internationale pour L’Étude de la Philosophie Medievale, Associazione degli Storici Europei, Standing Conference of Rectors of the European Universities i innych.

Wyróżniony został nagrodą Ministra Edukacji Narodowej za osiągnięcia w kierowaniu uczelnią, a następnie przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 1998 r. otrzymał nagrodę im. Włodzimierza Pietrzaka, przyznaną mu za dorobek naukowy i wkład w rozwój polskiego szkolnictwa wyższego przez „Civitas Christiana”, a w r. 1999 Lubelskie Towarzystwo Naukowe odznaczyło go wyróżnieniem „Resolutio Pro Laude” za wieloletnią działalność jako rektora uniwersytetu i przewodniczącego Kolegium Rektorskiego Uczelni Regionu Lubelskiego.
W latach 1999-2006 piastował godność biskupa ordynariusza płockiego. Konsekracja biskupia, kanoniczne przejęcie diecezji oraz uroczysty ingres miały miejsce 1 sierpnia 1999 r. Głównym konsekratorem był ksiądz prymas Józef Glemp, a współkonsekratorami metropolita lubelski ks. abp Józef Życiński i metropolita szczecińsko-kamieński ks. abp Zygmunt Kamiński. W 2005 r. został honorowym obywatelem Pułtuska, a w 2006 r. honorowym obywatelem Płocka. W grudniu 2006 r. został mianowany arcybiskupem metropolitą warszawskim. Obecnie jest arcybiskupem tytularnym.

Autor: Liliana Kycia/KUL