FIFA World Cup 2018. Adam Nawałka – niespełniony piłkarz, trener – perfekcjonista

Adam Nawałka jest pierwszym polskim szkoleniowcem, który zdołał wprowadzić reprezentację Polski zarówno na mistrzostwa Europy, jak i mistrzostwa świata. Był utalentowanym piłkarzem, któremu karierę zniszczyły kontuzje. Teraz realizuje się jako trener, nie tylko bardzo wymagający od siebie, ale również od swoich zawodników.


Adam Nawałka urodził się 23 października 1957 roku. W 1969 r., trafił do juniorskich drużyn Wisły Kraków. Występował w pomocy. W Ekstraklasie zadebiutował 21 maja 1975 r. W kolejnych sezonach stawał się coraz ważniejszym zawodnikiem Białej Gwiazdy. W 1977 r. otrzymał nagrodę odkrycia roku tygodnika „Piłka Nożna”. W tym samym roku po raz pierwszy otrzymał powołanie do piłkarskiej reprezentacji Polski seniorów. 13 kwietnia 1977 r. zadebiutował w kadrze narodowej w meczu z Węgrami, w którym strzelił gola, zresztą jedynego w swojej karierze reprezentacyjnej.

Rok 1978 był kolejnym udanym okresem w piłkarskiej karierze Adama Nawałki. Wraz z Wisłą Kraków zdobył on tytuł mistrza Polski. Dodatkowo znalazł się w gronie zawodników, których trener Jacek Gmoch powołał do kadry na mistrzostwa świata. Podczas turnieju w Argentynie wystąpił w pięciu meczach (nie wystąpił tylko w spotkaniu z Meksykiem).

Wydawało się, że po mundialu w 1978 r. kariera piłkarska Adama Nawałki nabierze rozpędu. Stało się jednak inaczej. Gracza Wisły zaczęły prześladować problemy zdrowotne, wynikające z nadmiernej eksploatacji organizmu. Urazy spowodowały, że Nawałka opuścił rundę wiosenną sezonu 1980/1981 oraz rundę jesienną sezonu 1981/1982. Już wcześniej, bo 9 lipca 1980 roku zakończył karierę reprezentacyjną. Ogółem w barwach narodowych wystąpił 34 razy.

Ostatni mecz w barwach Wisły Kraków rozegrał w 1985 r. W barwach Białej Gwiazdy wystąpił łącznie w 190 meczach Ekstraklasy. Wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Do 1988 r. grał jeszcze w barwach Polish-American Eagles, po czym zakończył karierę. W Stanach Zjednoczonych pracował również m.in. jako pracownik ścinający gałęzie w pobliżu linii wysokiego napięcia. Wrócił do Polski w 1990 r. i zajmował się m.in. handlem trabantami oraz prowadzeniem sklepu z dżinsami.

W 1995 r. rozpoczął edukację w szkole trenerów przy PZPN. W 1996 r. podjął się pracy szkoleniowej w III-ligowym Świcie Krzeszowice. Wprowadził do klubu profesjonalne zasady, m.in. rozgrzewki na siłowni przed meczami, saunę. Postarał się również o sprzęt dla klubu: torby, piłki, stroje. Wymagał od swoich graczy przychodzenia na trening w jednakowych strojach, prawidłowego odżywiania się, odpowiedniej ilości snu. Mimo wielu zmian Nawałce nie udało się utrzymać Świtu w III lidze.

W kolejnym sezonie szkoleniowcowi nie udało się doprowadzić do powrotu drużyny z Krzeszowic do III ligi. Wówczas wrócił do Wisły Kraków, aby objąć obowiązki koordynatora ds. młodzieży. Przyczynił się do sprowadzenia pod Wawel obiecujących juniorów., m.in. braci Brożków, Pawła Strąka czy Kamila Kuzery. W 2000 i 2001 r. tymczasowo obejmował stanowisko I trenera Wisły, w miejsce szkoleniowców zwolnionych przed końcem rozgrywek.

W 2002 r. został trenerem Zagłębia Lubin. Epizod z ekipą Miedziowych zakończył się niepowodzeniem. Mimo głośnych, jak na ówczesne ekstraklasowe realia, transferów do klubu (Bogdan i Marek Zającowie, Olgierd Moskalewicz, Grzegorz Niciński) Zagłębie grało słabo. Siedem punktów po dziewięciu kolejkach spowodowało, że Nawałka podał się do dymisji.

W sezonie 2003/2004 obecny selekcjoner reprezentacji Polski objął III-ligową wówczas Sandecję Nowy Sącz. Wprowadził profesjonalizację treningów, jednak nie przełożyło się do na poprawę wyników drużyny. Sandecja ukończyła bowiem rozgrywki na 12 miejscu w swojej grupie III ligi, a sam Nawałka przyjął ofertę Jagiellonii Białystok.

W sezonie 2004/2005 piłkarze z Podlasia pod wodzą Adama Nawałki zajęli szóste miejsce w ówczesnej II lidze. W kolejnym sezonie liczono na walkę o awans do Ekstraklasy. Trener Nawałka namówił władze klubu do sprowadzenia kilku doświadczonych zawodników, jednak wyniki zespołu nie były zadowalające. Szkoleniowca zwolniono w kwietniu 2006 r.

Kolejnym etapem kariery trenerskiej było prowadzenie Wisły Kraków. Trener prowadził Białą Gwiazdę od grudnia 2006 do kwietnia 2007 r.

W maju 2007 r. został członkiem sztabu szkoleniowego reprezentacji Polski. Jako jeden z asystentów Leo Beenhakkera pojechał na Euro 2008, rozgrywane na boiskach w Austrii i Szwajcarii.

Po mistrzostwach Europy został zwolniony z posady asystenta szkoleniowca kadry narodowej. W sezonie 2008/2009 podjął się prowadzenia drużyny GKS-u Katowice, będącego w trudnej sytuacji finansowej. Mimo kłopotów katowiczanie bez większych problemów utrzymali się w I lidze. To właśnie z zespole GKS-u Adam Nawałka zebrał sztab, który dziś stanowi część sztabu szkoleniowego reprezentacji Polski. Mowa o trenerze bramkarzy Jarosławie Tkoczu, fizjoterapeucie Bartłomieju Spałku oraz Bogdanie Zającu.

W stycznia 2010 r. został szkoleniowcem Górnika Zabrze. Sezon 2009/2010 zabrzanie ukończyli na drugim miejscu w tabeli I ligi i awansowali do Ekstraklasy. W kolejnych trzech sezonach Górnika zajmował odpowiednio szóste, ósme i piąte miejsce w ligowej tabeli. Pod okiem Adama Nawałki rozbłysnął talent Arkadiusza Milika, Łukasza Skorupskiego czy Pawła Olkowskiego. Również z Krzysztofa Mączyńskiego uczynił wyróżniającego się w lidze zawodnika.

Decyzją prezesa PZPN Zbigniewa Bońka 26 października 2013 r. Adam Nawałka został selekcjonerem reprezentacji Polski. Prowadzona przez niego reprezentacja po rozegraniu 7 meczów towarzyskich rozpoczęła jesienią 2014 r. eliminacje do ME 2016. Kwalifikacje zakończyły się sukcesem biało-czerwonych. Polscy piłkarze zajęli drugie miejsce w swojej grupie eliminacyjnej, za Niemcami, a przed Irlandią, Szkocją, Gruzją i Gibraltarem. Co istotne, podczas tych kwalifikacji Polska po raz pierwszy w historii pokonała Niemcy, wygrywając 2:0.

Na mistrzostwach Europy we Francji polska reprezentacja awansowała do ćwierćfinału. W fazie grupowej pokonała Irlandię Północną i Ukrainę oraz zremisowała z Niemcami. W 1/8 finału biało-czerwoni po rzutach karnych okazali się lepsi od Szwajcarii. W ćwierćfinale Polacy odpadli, również po serii jedenastek, z Portugalią, późniejszym triumfatorem Euro.

We wrześniu 2016 r. wystartowały kolejne eliminacje – tym razem do mundialu 2018. Polska w grupie kwalifikacyjnej mierzyła się z Danią, Czarnogórą, Rumunią, Armenią i Kazachstanem. Rywalizacja zakończyła się sukcesem biało-czerwonych, którzy wygrali grupę z dorobkiem 25 punktów w 10 meczach, zapewniając sobie awans na MŚ w Rosji. Warto podkreślić, że Adam Nawałka jest pierwszym polskim selekcjonerem, który awansował zarówno na mistrzostwa Europy, jak i mistrzostwa świata.

W Rosji ma szansę dopisać kolejny udany rozdział do swojej kariery szkoleniowej. Ma już doświadczenie trenerskie z dwóch imprez rangi mistrzostw Europy. Liczymy, że wykorzysta je odpowiednio również na poziomie MŚ.

Sport.RIRM

drukuj