Zmarł Arcybiskup Senior Marian Przykucki

W dniu dzisiejszym, w piątek 16 października o godz. 11.30, zmarł KsiądzArcybiskup Senior Marian Przykucki.

Arcybiskup Marian Przykucki urodził się 27 stycznia 1924 r. w Skokach k. Wągrowca, w rodzinie rzemieślniczej. Ochrzczony został w dniu 10 lutego 1924 r. w macierzystym kościele
parafialnym pw. św. Mikołaja w Skokach. W latach 1931-1937 kształcił się w Szkole Podstawowej w Skokach, a następnie w Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu. Edukację
przerwał wybuch drugiej wojny światowej. W 1940 r. został aresztowany przez gestapo i osadzony w areszcie na kilka miesięcy za udzielanie pomocy jeńcom angielskim. Po
uwolnieniu Wielkopolski spod rządów hitlerowskich przyjęty został do IV klasy gimnazjalnej (1945) i w roku 1946 uzyskał eksternistyczną maturę w poznańskim Gimnazjum św. Marii
Magdaleny. Uprzednio jeszcze, we wrześniu 1945 r. wstąpił do Wyższym Seminarium Duchownym i podjął studia filozoficzno-teologiczne, które odbywał wpierw w Gnieźnie (1945-
1947), a następnie w Poznaniu (1947-1950). 19 lutego 1950 r. przyjął w poznańskiej katedrze święcenia kapłańskie z rąk abp. Walentego Dymka. W tym czasie pełnił funkcję
wikariusza i prefekta szkolnego w parafiach: św. Floriana w Chodzieży, Niepokalanego Poczęcia NMP w Wolsztynie i św. Mikołaja w Poznaniu.

1 kwietnia 1954 r. został powołany na stanowisko kapelana i sekretarza osobistego metropolity poznańskiego. Odpowiedzialne zadania spełniał przez dwadzieścia lat, początkowo
(1954-1956) przy abp. Walentym Dymku (+ 22 X 1956 r.), a następnie (1957-1973) przy abp. Antonim Baraniaku. 6 listopada 1965 r. obdarzony został tytułem tajnego szambelana
papieskiego. 27 listopada 1973 r. Paweł VI mianował go biskupem tytularnym Glenndálocha i biskupem pomocniczym metropolity poznańskiego. Ksiądz Marian Przykucki sakrę
biskupią przyjął z rąk abp. Antoniego Baraniaka 3 lutego 1974 r. w poznańskiej bazylice katedralnej. W 1975 r. został wikariuszem generalnym metropolity poznańskiego. Po śmierci
abp. Antoniego Baraniaka (+ 13 VIII 1977 r) od 15 sierpnia 1977 do 7 października 1978 r., jako wikariusz kapitulny, zarządzał archidiecezją poznańską. U boku kolejnego
metropolity, abp. Jerzego Stroby, ponownie objął obowiązki wikariusza generalnego. W sierpniu 1976 r. uczestniczył w Międzynarodowym Kongresie Eucharystycznym w Filadelfii.
Odwiedził ośrodki duszpasterstwa polonijnego w USA.

Dnia 29 maja 1981 r. został mianowany biskupem chełmińskim. Rządy w powierzonym mu Kościele partykularnym objął kanonicznie 2 lipca 1981 r., a ingres do katedry
Wniebowzięcia NMP w Pelplinie odbył 15 sierpnia br. W ciągu jedenastoletnich rządów wystarał się o nominację czterech kolejnych biskupów pomocniczych: Edmunda Piszcza
(1982), Henryka Muszyńskiego (1985), Andrzeja Śliwińskiego (1986) i Jana Szlagę (1988); w strukturach Kurii Biskupiej utworzył Wydział Formacji Kapłanów oraz erygował Instytut
Duszpasterstwa Sakramentalnego przy WSD w Pelplinie, „Caritas Diecezji Chełmińskiej, a także13 dekanatów i 76 nowych parafii. Natomiast 11 czerwca 1987 r. gościł w swojej
diecezji (podczas trzeciej pielgrzymki do Polski) papieża Jana Pawła II.

Decyzją Jana Pawła II z dnia 25 marca 1992 r. przeniesiony został na stolicę nowo utworzonej archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej. Ingres do katedry św. Jakuba w Szczecinie
odbył się 12 kwietnia 1992 r. Paliusz otrzymał 29 czerwca 1992 r. w Bazylice św. Piotra w Rzymie.

Dewizą ks. abp. Mariana Przykuckiego jest zawołanie: „Beati Pacifici” – „Błogosławieni pokój czyniący”. Tę zasadę z całym oddaniem wciela w życie. Na szczególne uznanie
zasługują zabiegi Metropolity o afiliację seminarium duchownego do Papieskiego Wydziału Teologicznego w Poznaniu. Ziściło się to 5 sierpnia 1994 r., gdy Kongregacja Wychowania
Katolickiego wydała odpowiedni dekret. Za Jego rządów została ukończona budowa gmachu seminaryjnego wraz z kaplicą. Nuncjusz Apostolski abp Józef Kowalczyk 23 października
1993 r. dokonał aktu poświęcenia kaplicy i błogosławieństwa całego seminarium. Arcybiskup M. Przykucki 1 września 1992 r. erygował Archidiecezjalne Kolegium Teologiczne w
Szczecinie. 3 maja 1992 r. powołał do istnienia Katolickie Liceum Ogólnokształcące im. św. Maksymiliana Kolbego. W 1993 r. swą działalność rozpoczęły Katolickie Licea
Ogólnokształcące im. św. Jadwigi Królowej w Świnoujściu, im. kard. Augusta Hlonda w Stargardzie Szczecińskim i wieczorowe w Pyrzycach. 1 września 1994 r. powstał w
Szczecinie Zespół Szkół Zawodowych Towarzystwa Salezjańskiego i Liceum Ogólnokształcące. Arcybiskup powołał również Szkołę Podstawową im. Świętej Rodziny w Szczecinie.
Nie bez znaczenia pozostaje fakt powołania z dniem 1 lipca 1993 r. trzech uniwersytetów ludowych: w Barzkowicach, Wolinie i Zielinie. 1 stycznia 1995 r. abp M. Przykucki ustanowił
Archidiecezjalną Radę Ciągłej Formacji Duchowej i Studium Teologiczne dla Kapłanów. Metropolita, troszcząc się o duszpasterstwo młodzieży, ministrantów i powołania kapłańskie,
włączył w kalendarz swoich zadań: „Dni Młodych”, pielgrzymkę młodzieży maturalnej na Jasną Górę, rekolekcje grup młodzieżowych. Z duszpasterstwem młodzieży wiąże się
rozwój ruchów religijnych, które w 1993 r. stworzyły federację.

Od początku swej posługi abp M. Przykucki podnosił odpowiedzialność laikatu za misję Kościoła. Dlatego 15 października 1992 r. został otwarty w archidiecezji II Plenarny Synod.
Zaangażowanych było w nim 347 zespołów. Od 15 czerwca 1994 r. zainaugurowana została Akcja Katolicka. W okresie pasterzowania abp. M. Przykuckiego można wręcz mówić o
burzliwym rozwoju sanktuariów. Obok istniejących sanktuariów maryjnych – w Siekierkach i na osiedlu Słonecznym – zostały powołane następne: w Brzesku, Choszcznie, Resku i
Trzebiatowie; Miłosierdzia Bożego w Myśliborzu i Szczecinie oraz Serca Jezusowego w Szczecinie. 22 maja 1992 r. ustanowił Sąd Metropolitalny I i II instancji. Dekretem z dnia 1
października tego roku powołał Radę Kapłańską i Kolegium Konsultatorów. 3 listopada powstała „Arwizja” – Radiowo-Telewizyjna Redakcja Programów Katolickich. Radio „As” (od 1
sierpnia 1994 r. jako Archidiecezjalne Radio „As”) 1 września 1998 r. przekształciło się w spółkę producencką Radia „Plus”, a 6 września tegoż roku „Kościół nad Odrą i Bałtykiem”
zaczął ukazywać się w ramach dodatku do tygodnika katolickiego „Niedziela”. Arcybiskup M. Przykucki dokonał nowego podziału na dekanaty. Obecnie jest ich 36, w tym 7 w
Szczecinie. Erygował również dwie nowe kapituły kolegiackie: jedną (1 listopada 1992 r.) przy kościele pw. św. Jana Chrzciciela w Myśliborzu, drugą (1 lipca 1995 r.) w Stargardzie
Szczecińskim, przy kościele Najświętszej Maryi Panny Królowej Świata.

Z wielką radością przyjęto fakt poświęcenia nowego budynku kurii biskupiej przy ul. Papieża Pawła VI. Aktu tego dokonał Nuncjusz Apostolski abp Józef Kowalczyk 18 listopada 1998
r. W Kamieniu Pomorskim powstał pierwszy Dom Księży Emerytów. To tylko niektóre dokonania i zasługi pierwszego Metropolity Szczecińsko-Kamieńskiego.
1 maja 1999 r. został zwolniony z obowiązków pasterza archidiecezji.

W obecnym czasie został m.in.: uhonorowany Wielkimi Krzyżami Zasługi RFN (11 XII 2006 r.) za przyczynienie się do zbudowania mostów do Niemiec i to już w czasie, gdy oba
kraje były jeszcze oddzielone głębokim ideologicznym rowem, a także za „ożywienie na nowo” historycznych stosunków archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej z arcybiskupstwami w
Bambergu i Berlinie, a także Statuę „Złotego Hipolita” (29 XI 2008 r.) za szczególne zasługi na polu nauki, religii i kultury.

Do ostatnich swoich dni pomagał swoją posługą duszpasterską i wielkim doświadczeniem kolejnym arcybiskupom szczecińsko-kamieńskim, swoim następcom; Arcybiskupowi
Zygmuntowi Kamińskiemu i Arcybiskupowi Metropolicie Andrzejowi Dziędze.

Notę historyczną opracował ks. Grzegorz Wejman