Brazylijski cud medialny

Na początku była niewielka wspólnota powstała w Brazylii w miejscowości Lorena. Zaledwie dwanaście młodych osób, którym przewodził czterdziestokilkuletni salezjanin – o. Jonas Abib. Cztery lata wcześniej odbywał się w Watykanie synod poświęcony ewangelizacji w świecie współczesnym.

Jego owocem była wydana 8 grudnia 1975 r. adhortacja „Evangelii nuntiandi”, w której pojawił się zapis o środkach społecznego przekazu jako niezbędnym narzędziu w krzewieniu Ewangelii. I to właśnie te słowa stały się punktem zwrotnym, który spowodował falę ewangelizacyjnych inicjatyw obejmujących dziś swym zasięgiem cały świat.

– Wszystko zrodziło się z tego dokumentu, z „Evangelii nuntiandi” – „O ewangelizacji w świecie współczesnym” – wspomina o. Abib. – Nasza wspólnota powstała na gruncie tej adhortacji i w wyniku konkretnego doświadczenia ewangelizacji. Narodziliśmy się po to, by nieść Ewangelię. Także poprzez śmiałe wykorzystywanie środków komunikacji – dodaje. Jak zaznacza, bardzo istotne było również zwrócenie uwagi na rodzinę i przywrócenie jej godności. Papież Paweł VI już w latach 70. pisał: „Środki te [społecznego przekazu], wprzęgnięte w służbę Ewangelii, niezmiernie poszerzają zakres słuchania Słowa Bożego i zanoszą orędzie zbawienia do milionów ludzi. Kościół byłby winny przed swoim Panem, gdyby nie używał tych potężnych pomocy, które ludzki umysł coraz bardziej usprawnia i doskonali”. By uczynić zadość tym słowom i sprawić, by „Słowo Boże było słyszane przez niezliczone rzesze ludzi”, powstała kilkunastoosobowa wspólnota Canção Nova, tzn. Pieśń Nowa. W 1977 r. o. Jonas – zainspirowany słowami ks. bp. Antônia Afonsa de Mirandy, ordynariusza Loreny – postawił młodym pytanie: „Kto chciałby poświęcić rok swojego życia Bogu?”. Dwanaście osób powiedziało „tak” i w ten sposób 2 lutego 1978 r., w uroczystość Ofiarowania Pańskiego, oficjalnie zawiązano wspólnotę. Już wkrótce miało się okazać, że 12 miesięcy to zbyt krótko na realizację planu ewangelizacji ochrzczonych i że szeregi wspólnoty rozrosną się najpierw do dziesiątek, później setek, wreszcie tysięcy osób na całym świecie połączonych Chrystusową miłością w niesieniu ludziom Dobrej Nowiny. I to na różne sposoby. Poprzez świadectwo życia, służbę potrzebującym, edukację, organizowanie rekolekcji i wreszcie poprzez nowoczesne środki przekazu. Tak oto potwierdziły się słowa św. Jana Bosko, założyciela salezjanów, który wskazywał: „Niewielkie siły, kiedy się zjednoczą, stają się potęgą”.

Narodzeni z ewangelizacji
– Narodziliśmy się z ewangelizacji i żyjemy dla ewangelizacji – podkreśla z mocą o. Abib. Jak zaznacza, sercem tego dzieła jest wspólnota, której patronuje św. Paweł, Apostoł Narodów. Radio, telewizja tradycyjna i internetowa, aktywna obecność w sieci, magazyny, publikacje książkowe, płyty CD, DVD – to tylko niektóre ze środków, jakimi dziś posługuje się Canção Nova, by szerzyć wieść o zbawieniu. Dzięki zaangażowaniu, charyzmie i mądrości o. Jonasa Abiba wspólnota działa również w wielu krajach poza granicami Brazylii. Obecna jest na wszystkich kontynentach, m.in. w Ziemi Świętej, Włoszech, Francji i Stanach Zjednoczonych. Ci, którzy znają historię przedsięwzięcia, mówią, że to prawdziwy cud. Programy telewizyjne, radiowe i internetowe nadawane są 24 godziny na dobę i mają charakter interaktywny. Przy ich obsłudze pracuje setki osób, głównie młodych. To oni animują audycje, realizują programy, zapraszają ciekawych gości, wysyłają SMS-y, piszą e-maile… Większość z nich przeszła przez powołaniowe centrum misyjne powstałe przy wspólnocie właśnie na potrzeby przygotowania nowych członków. Wśród nich są osoby świeckie i duchowne, samotni i żyjący w związkach małżeńskich.
Na prośbę organizatorów Światowych Dni Młodzieży w Rio de Janeiro 2013 informatycy wspólnoty Canção Nova przygotowali darmową aplikację na telefon komórkowy lub tablet „Krocz za Krzyżem”. Umożliwia ona śledzenie pielgrzymki symboli ŚDM: krzyża i ikony Matki Bożej w diecezjach Brazylii. Dzięki niej możliwe jest również przedstawienie swojej opinii innym poprzez portale społecznościowe: Twitter i Facebook, a także przeglądanie galerii zdjęć.
Wspólnocie potrzebna jest każda para rąk, bo poza aktywnością w mediach konieczne jest wychodzenie naprzeciw potrzebom konkretnego człowieka w potrzebie. Stąd też na terenie głównej siedziby Canção Nova znajdują się m.in. bezpłatna klinika im. o. Pio, szkoła, restauracja, piekarnia, ogromny budynek rekolekcyjny, liczne kaplice oraz Dom Samarytanina. Do tego ostatniego trafiają ludzie, którzy potrzebują wsparcia materialnego, psychicznego i duchowego. Ciekawym miejscem jest również wspomniany obiekt rekolekcyjny nazywany centrum ewangelizacyjnym. Mieści on do 70 tys. osób i nierzadko się zdarza, że faktycznie tylu ich w jednym czasie przybywa. W każdą sobotę i niedzielę zewsząd ściągają ludzie, by przy wspólnocie Canção Nova doświadczyć obecności Jezusa Eucharystycznego. To tam celebrowane są adoracje eucharystyczne i Msze uzdrowieńcze, a księża głoszą nauki transmitowane w mediach CN. O każdej porze można tam znaleźć kapłana z posługą sakramentu pojednania. Tuż obok budynku rekolekcyjnego jest spore pole namiotowe, gdzie każdy przybyły znajdzie dla siebie miejsce. Oczywiście wszystkie te inicjatywy byłyby niemożliwe, gdyby nie potężne zaplecze finansowe. A to pochodzi z datków i ofiar osób prywatnych oraz instytucji.

Misja ma wrogów
Organem odpowiadającym za działanie CN jest Fundacja Jana Pawła II powołana do życia w latach 80. Tworzą ją wolontariusze, których celem jest wspieranie misji prowadzonych przez CN. Zaraz na początku istnienia, w 1980 r., jeszcze przed powstaniem fundacji, założono pierwszą radiostację. Obsługiwał ją o. Abib wraz z grupką młodych. Dziewięć lat później, 8 grudnia 1989 r., w uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, wyemitowano pierwszy program telewizyjny sieci CN. Tak oto powstał ośrodek medialny CN obejmujący radio, telewizję, internet, prasę, telewizję internetową i telefonię. To dzięki niemu do setek tysięcy ludzi, a może nawet milionów docierają m.in. transmisje z istotnych wydarzeń w Kościele powszechnym. Bardzo ważnym momentem w życiu wspólnoty było uznanie jej przez Papieską Radę ds. Świeckich. Aktu tego dokonano w 2008 r., a rok później włączono ją do Salezjańskiej Rodziny. Watykan oficjalnie zatwierdził, że charyzmatem wspólnoty jest kształtowanie nowego człowieka do nowego świata, a jej misją – ewangelizacja poprzez media.
Programy emitowane przez CN za pośrednictwem nowoczesnych mediów służą przede wszystkim budowaniu wspólnoty chrześcijan na świecie. Ich celem jest dostarczanie rzetelnej informacji o wydarzeniach bieżących, szerzenie kultury, dzielenie się wiarą, kształtowanie postaw i kręgosłupa moralnego odbiorców. Program piękny, ale – jak można się domyślać – napotyka niemało problemów. Rzeczą naturalną jest – mogłoby się wydawać – że niezależne media mają prawo decydować o tym, kogo chcą zapraszać do swoich programów. Czymś równie naturalnym wydaje się fakt, że jeśli ktoś publicznie występuje przeciwko nauczaniu Kościoła katolickiego, to trudno, żeby katolickie media udzielały mu czasu na antenie. Jednak myślenie zdroworozsądkowe nie zawsze podzielane jest przez ludzi będących u władzy. Otóż pod koniec ubiegłego roku większościowa komunistyczna Partia Pracujących powzięła plan zamknięcia mediów CN. Powód? CN odmówiła zapraszania do swoich programów polityków proaborcyjnych i prodewiacyjnych, czyli m.in. tych zasilających szeregi panującej partii. Oficjalnie rząd miał stwierdzić, że media Fundacji Jana Pawła II nie przestrzegają procedur formalnych obowiązujących nadawców publicznych. Przeciwko CN wytoczono proces. Sytuacja do złudzenia przypomina realia polskie i walkę decydentów przeciwko katolickim mediom, takim jak Radio Maryja czy Telewizja Trwam…

Anna Bałaban