Zapłonęły „znicze pamięci”

W południe zapłonęły znicze w miejscach kaźni odnalezionych przez uczestników akcji społecznej „Zapal znicz pamięci”. To już VI edycja akcji społecznej, której celem jest przypominanie bohaterów ginących w publicznych egzekucjach, więzieniach, obozach na zachodnich kresach II Rzeczypospolitej za uparte podtrzymywanie polskości, za aktywność społeczną i patriotyzm.

Znicze zapłonęły m.in. pod pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej w Poznaniu (gdzie wartę honorową pełnili ułani ze Stowarzyszenia Ochotniczego Reprezentacyjnego Oddziału Ułanów Miasta Poznania w barwach 15 Pułku Ułanów Poznańskich), Bydgoszczy i  Łodzi.

 „Zanim był Katyń i Akcja AB – była operacja Tannenberg i eksterminacja polskich elit na ziemiach wcielonych do III Rzeszy. Tylko do końca 1939 roku Niemcy zamordowali tu 40 tysięcy Polaków” – napisano na stronie internetowe Instytutu Pamięci Narodowej.

Przypomniano, że warunki okupacji na ziemiach wcielonych do III Rzeszy były znacznie gorsze niż w Generalnym Gubernatorstwie.

Tegorocznym symbolem losów Polaków, którzy mieszkali na Pomorzu, Śląsku, ziemi łódzkiej i ciechanowskiej oraz w Wielkopolsce, jest pięć postaci, aresztowanych przez Niemców jesienią 1939 roku i zamordowanych.

Bohaterowie tegorocznego Znicza:

Witold Donimirski (1874–1939) – ziemianin, działający na rzecz Polaków na niemieckim wówczas Powiślu, zamordowany w KL Sachsenhausen-Oranienburg. Córki Ewa i Halina walczyły w Powstaniu Warszawskim, Ewa zginęła.

Wacław Wawrzyniak (1894–1939) – powstaniec wielkopolski, przedwojenny burmistrz Fordonu, zamordowany tam przez Selbstchutz w październiku 1939 r. w publicznej egzekucji.

Stanisław Sapociński (1904–1939) – łódzki dziennikarz, felietonista „Kuriera Łódzkiego” i „Echa”, rozstrzelany 12 listopada 1939 r. na poligonie wojskowym na Brusie.

Brunon Ochojski (1885–1939) – halerczyk, powstaniec śląski, społecznik, zamordowany w KL Dachau. Rodzina Ochojskich aktywnie uczestniczyła w konspiracji podczas II wojny światowej.

Mikołaj Kiedacz (1879–1939) – prezydent i wiceprezydent Poznania (1919–1932), zamordowany w Forcie VII w Poznaniu. Jego syn Zbigniew zgłosił się ochotniczo do służby u gen. Władysława Andersa w Polskich Siłach Zbrojnych w ZSRR. Od 9 kwietnia 1942 r. objął dowodzenie Batalionu „S”, który po ewakuacji do Iraku, 8 X 1942 został przekształcony w 15 Pułk Kawalerii Pancernej (15 Pułk Ułanów Poznańskich). Walczył m.in. w bitwie o Monte Cassino. Poległ we Włoszech 23 października 1944 r.

Uczestnicy akcji często nie tylko zapalają znicze, ale także organizują w swoich miejscowościach spacery edukacyjne, wyprawy rowerowe, krótkie prelekcje o wojennej historii, a rozgłośnie w swoich audycjach przypominają o specyfice okupacji na ziemiach wcielonych.

Akcję „Zapal znicz pamięci” zwieńczy „Koncert Zaduszkowy. Pamiętamy…”, który odbędzie się w czwartek 30 października, o godz. 19.00, w Teatrze Muzycznym przy ul. Niezłomnych 1 w Poznaniu.

„Zapal znicz pamięci” jest projektem pięciu rozgłośni regionalnych, Biur Edukacji Publicznej IPN przy współpracy Muzeum Historii Polski.

ipn.gov.pl/RIRM