21 października w Polsce odbędą się wybory samorządowe. Obywatele naszego kraju zadecydują, kto wejdzie w skład rad gmin, powiatów, sejmików województw oraz kto będzie pełnił funkcje wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Co warto wiedzieć i o czym pamiętać podczas zbliżającego głosowania?
Komu przysługuje prawo głosowania w wyborach samorządowych?
Czynne prawo wyborcze w wyborach samorządowych posiada każdy obywatel Polski, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat i na stałe zamieszkuje na obszarze gminy/powiatu/województwa, gdzie działa wybierany organ.
Kto nie może głosować w wyborach samorządowych?
Z czynnego prawa wyborczego nie może skorzystać osoba, która:
– jest pozbawiona praw publicznych w wyniku prawomocnego orzeczenia sądu
– jest pozbawiona praw wyborczych w wyniku prawomocnego orzeczenia Trybunału Stanu
– jest ubezwłasnowolniona w wyniku prawomocnego orzeczenia sądu
Czy można głosować w wyborach samorządowych poza miejscem stałego zameldowania?
Istnieje taka możliwość, jednak aby tego dokonać, należy dopisać się do spisu wyborców w gminie, w której mieszkamy na co dzień. W tym celu należy w urzędzie tej gminy złożyć wniosek, w którym należy uwzględnić imię i nazwisko osoby wnioskującej, imię ojca, datę urodzenia oraz numer ewidencyjny PESEL. Do dokumentu należy dołączyć kserokopię swojego aktualnego dokumentu tożsamości oraz oświadczenie o stałym zamieszkaniu na terenie gminy. Aby potwierdzić ten fakt, trzeba przedstawić np. kopię umowy najmu lokalu w gminie, w której chce się oddać głos. Decyzję o dopisaniu do rejestru wyborców w ciągu trzech dni podejmuje wójt, burmistrz lub prezydent miasta.
Głosowanie przez pełnomocnika
Osoby o umiarkowanym bądź znacznym stopniu niepełnosprawności mogą oddać głos z wykorzystaniem pełnomocnictwa. Warto zaznaczyć, że pełnomocnikiem może być osoba, która wpisana jest do rejestru wyborców w tej samej gminie co zainteresowany. W celu uzyskania aktu pełnomocnictwa wyborca musi złożyć wniosek do wójta/burmistrza/prezydenta miasta najpóźniej w 10 dniu przed datą wyborów.
Do wniosku należy dołączyć:
– kopię aktualnego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania
– pisemną zgodę pełnomocnika zawierającą jego nazwisko i imię (imiona) oraz adres zamieszkania, a także nazwisko i imię (imiona) osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania
Głosowanie korespondencyjne
Osoby niepełnosprawne mają również możliwość głosowania korespondencyjnego. Taki zamiar wyborca musi zgłosić KOMISARZOWI WYBORCZEMU do dnia 8 października.
Czy w wyborach samorządowych można głosować za granicą?
Nie. Polski system prawny nie przewiduje takiej możliwości. Związane jest to z lokalnym charakterem wyborów.
Rodzaje kart do głosowania
Wzory kart do głosowania w wyborach do rady gminy [ZOBACZ], [ZOBACZ], [ZOBACZ]
Wzory kart do głosowania w wyborach do rady powiatu [ZOBACZ], [ZOBACZ], [ZOBACZ]
Wzory kart do głosowania w wyborach do Sejmiku Województwa [ZOBACZ], [ZOBACZ], [ZOBACZ]
Wzory kart do głosowania w wyborach do rady dzielnicy m. st. Warszawy [ZOBACZ], [ZOBACZ]
Wzory kart do głosowania w wyborach na wójta/burmistrza/prezydenta miasta [ZOBACZ], [ZOBACZ], [ZOBACZ], [ZOBACZ]
W gminach i miastach niebędących miastami na prawach powiatu:
Wyborcy otrzymają CZTERY rodzaje kart do głosowania:
– na burmistrza/wójta/prezydenta miasta
– do rady gminy/miejskiej
– do rady powiatu
– do sejmiku województwa
W miastach na prawach powiatu:
Wyborcy otrzymają TRZY rodzaje kart do głosowania:
– na prezydenta miasta
– do rady miejskiej
– do sejmiku województwa
W mieście stołecznym Warszawie:
Wyborcy otrzymają CZTERY rodzaje kart do głosowania:
– na prezydenta miasta stołecznego Warszawy
– do Rady Dzielnicy
– do Rady miasta stołecznego Warszawy
– do Sejmiku Województwa Mazowieckiego
Najprościej rzecz ujmując: obowiązuje zasada JEDNA karta do głosowania – JEDEN głos.
Wybory do organów jednostek samorządu terytorialnego w gminach do 20 tysięcy mieszkańców
Do rady gminy: można zagłosować tylko na JEDNEGO kandydata. W tym celu na karcie do głosowania należy postawić znak X w kratce z lewej strony obok nazwiska kandydata, na którego oddajemy głos [ZOBACZ]
Do rady powiatu: można zagłosować tylko na JEDNEGO kandydata. W tym celu należy odszukać jego nazwisko na jednej z list kandydatów oraz postawić znak X w kratce z lewej strony obok nazwiska tego kandydata [ZOBACZ]
Do sejmiku województwa: można zagłosować tylko na JEDNEGO kandydata. W tym celu należy odszukać jego nazwisko na jednej z list kandydatów oraz postawić znak X w kratce z lewej strony obok nazwiska tego kandydata [ZOBACZ]
Na burmistrza/wójta/prezydenta miasta:
W tym przypadku sposób głosowania różni się w zależności do tego, czy na stanowisko burmistrza/wójta/prezydenta miasta ubiega się jeden bądź więcej kandydatów:
W przypadku, gdy kandyduje tylko jedna osoba, głosując ZA wyborem kandydata stawia się znak X w kratce oznaczonej słowem „TAK” z lewej strony obok nazwiska kandydata. Głosując PRZECIWKO wyborowi kandydata stawia się znak X w kratce oznaczonej słowem „NIE” z lewej strony obok nazwiska kandydata. [ZOBACZ]
W przypadku, gdy kandyduje więcej osób, głosuje się tylko na JEDNEGO kandydata, stawiając znak X z lewej strony obok nazwiska kandydata, na którego chcemy oddać swój głos. [ZOBACZ]
Wybory do organów jednostek samorządu terytorialnego w gminach powyżej 20 tysięcy mieszkańców
Do rady gminy: można zagłosować tylko na JEDNEGO kandydata. W tym celu należy odszukać jego nazwisko na jednej z list kandydatów oraz postawić znak X w kratce z lewej strony obok nazwiska tego kandydata [ZOBACZ]
Do rady powiatu: można zagłosować tylko na JEDNEGO kandydata. W tym celu należy odszukać jego nazwisko na jednej z list kandydatów oraz postawić znak X w kratce z lewej strony obok nazwiska tego kandydata [ZOBACZ]
Do sejmiku województwa: można zagłosować tylko na JEDNEGO kandydata. W tym celu należy odszukać jego nazwisko na jednej z list kandydatów oraz postawić znak X w kratce z lewej strony obok nazwiska tego kandydata [ZOBACZ]
Na burmistrza/wójta/prezydenta miasta:
W tym przypadku sposób głosowania różni się w zależności do tego, czy na stanowisko burmistrza/wójta/prezydenta miasta ubiega się jeden bądź więcej kandydatów:
W przypadku, gdy kandyduje tylko jedna osoba, głosując ZA wyborem kandydata stawia się znak X w kratce oznaczonej słowem „ TAK” z lewej strony obok nazwiska kandydata. Głosując PRZECIWKO wyborowi kandydata stawia się znak X w kratce oznaczonej słowem „NIE” z lewej strony obok nazwiska kandydata. [ZOBACZ]
W przypadku, gdy kandyduje więcej osób, głosuje się tylko na JEDNEGO kandydata, stawiając znak X z lewej strony obok nazwiska kandydata, na którego chcemy oddać swój głos. [ZOBACZ]
Wybory do organów jednostek samorządu terytorialnego w miastach na prawach powiatu
Do rady miasta: można zagłosować tylko na JEDNEGO kandydata. W tym celu należy odszukać jego nazwisko na jednej z list kandydatów oraz postawić znak X w kratce z lewej strony obok nazwiska tego kandydata.
Do sejmiku województwa: można zagłosować tylko na JEDNEGO kandydata. W tym celu należy odszukać jego nazwisko na jednej z list kandydatów oraz postawić znak X w kratce z lewej strony obok nazwiska tego kandydata [ZOBACZ]
Na prezydenta miasta:
W tym przypadku sposób głosowania różni się w zależności do tego, czy na stanowisko prezydenta miasta ubiega się jeden bądź więcej kandydatów:
W przypadku, gdy kandyduje tylko jedna osoba, głosując ZA wyborem kandydata stawia się znak X w kratce oznaczonej słowem „ TAK” z lewej strony obok nazwiska kandydata. Głosując PRZECIWKO wyborowi kandydata stawia się znak X w kratce oznaczonej słowem „NIE” z lewej strony obok nazwiska kandydata. [ZOBACZ]
W przypadku gdy kandyduje więcej osób, głosuje się tylko na JEDNEGO kandydata, stawiając znak X z lewej strony obok nazwiska kandydata, na którego chcemy oddać swój głos. [ZOBACZ]
Wybory do organów jednostek samorządu terytorialnego w mieście stołecznym Warszawie
Do Rady Dzielnicy: można zagłosować tylko na JEDNEGO kandydata. W tym celu należy odszukać jego nazwisko na jednej z list kandydatów oraz postawić znak X w kratce z lewej strony obok nazwiska tego kandydata [ZOBACZ]
Do Rady miasta stołecznego Warszawy: można zagłosować tylko na JEDNEGO kandydata. W tym celu należy odszukać jego nazwisko na jednej z list kandydatów oraz postawić znak X w kratce z lewej strony obok nazwiska tego kandydata
Do Sejmiku Województwa Mazowieckiego: można zagłosować tylko na JEDNEGO kandydata. W tym celu należy odszukać jego nazwisko na jednej z list kandydatów oraz postawić znak X w kratce z lewej strony obok nazwiska tego kandydata [ZOBACZ]
II TURA WYBORÓW SAMORZĄDOWYCH
II tura wyborów samorządowych została ustalona na dzień 4 listopada. Do głosowania w II turze może dojść wówczas, gdy żaden z kandydatów na funkcję wójta/burmistrza/prezydenta miasta nie uzyska WIĘCEJ niż POŁOWĘ WAŻNIE ODDANYCH głosów. W tym wypadku sposób głosowania oraz warunki ważności głosu są identyczne, jak podczas głosowania w pierwszym terminie.