W Warszawie odbyły się uroczystości upamiętniające 76. rocznicę powstania w getcie warszawskim

W Warszawie uczczono w piątek 76. rocznicę powstania w getcie warszawskim. Główne uroczystości odbyły się przed pomnikiem Bohaterów Getta.

W południe w hołdzie poległym powstańcom zawyły syreny. Przed pomnikiem Bohaterów Getta odbył się apel pamięci. Następnie złożono tam kwiaty. W wydarzeniu uczestniczyli przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, organizacji wojskowych, społeczności żydowskiej oraz mieszkańcy Warszawy.

Aktor Andrzej Ferenc rozpoczął uroczystość słowami poety i poległego powstańca Władysława Szlengla.

– Słysz niemiecki Boże, jak modlą się Żydzi w dzikich domach, trzymając w ręku łom czy żerdź Trzymając w ręku łom czy żerdź. Prosimy Cię Boże o walkę krwawą, błagamy o gwałtowną śmierć. Niech nasze oczy przed skonaniem nie widzą, jak się wloką szyny. Ale daj dłoniom celność, Panie, aby się skrwawił mundur siny. Daj nam zobaczyć zanim gardła zawrze ostatni, głuchy jęk. W tych butnych dłoniach, w łapach z pejczem zwyczajny nasz człowieczy lęk – napisał w wierszu odczytanym przez Andrzeja Ferenca Władysław Szlengel.

W trakcie powstania Żydzi zaskoczyli Niemców swoim oporem i walką –wskazał historyk dr Robert Derewenda.

– Niemcy napotkali opór ze strony Żydów. Żydowska Organizacja Bojowa, ale również inne organizacje żydowskie bardzo długo przygotowywały się do walki z Niemcami. Już pierwsze walki, jakie stoczono w getcie między Żydami a Niemcami, miały miejsce w styczniu 1943 roku, a kolejne miały miejsce w kwietniu 1943 roku. Niemcy nie spodziewali się takiego oporu ze strony Żydów. Żydzi przygotowywali się bardzo długo do tego oporu i mieli broń, którą kupili na czarnym rynku; otrzymali też część tej broni ze strony Armii Krajowej – 70 pistoletów, ręczny karabin maszynowy, ale również bardzo dużo materiałów, z których można było przygotować ładunki wybuchowe. Otrzymali również granaty ręczne, które były przygotowywane w podziemiu polskim – zaznaczył dr Robert Derewenda. 

19 kwietnia 1943 r. bojownicy z Żydowskiej Organizacji Bojowej i Żydowskiego Związku Wojskowego stawili zbrojny opór oddziałom niemieckim, które przystąpiły do likwidacji getta.

W trwającej prawie miesiąc walce Niemcy zrównali getto z ziemią, paląc domy i zabijając powstańców. Nielicznym powstańcom udało się kanałami wydostać z płonącego getta.

 

 

RIRM