W UE nie ma poprawy w ściąganiu VAT, w Polsce luka wzrosła – KE
Kraje UE nie poprawiły ściągalności VAT, tzw. luka w VAT wyniosła w 2013 r. 168 mld euro, co stanowi 15,2 proc. możliwych do uzyskania dochodów z tego podatku – wynika z najnowszego raportu Komisji Europejskiej. W Polsce luka w VAT sięgnęła 26,7 proc.
„Z danych z 2013 r. wynika, że całkowita różnica między oczekiwaną o faktycznie osiągniętą wartością dochodów z VAT (tzw. „luka w VAT”) nie zmniejszyła się w stosunku do 2012 r. Podczas gdy w 15 państwach członkowskich, m.in. na Łotwie, Malcie i Słowacji zauważono poprawę, w 11 państwach członkowskich takich jak Estonia i Polska nastąpiło pogorszenie” – napisano w piątkowym komunikacie KE.
Według Komisji łączna kwota strat w podatku VAT we wszystkich krajach UE może wynosić nawet 168 mld euro, co odpowiada utracie 15,2 proc. przychodów. Wynika to z oszustw i uchylania się od opodatkowania, unikania opodatkowania, bankructw, niewypłacalności oraz błędów rachunkowych.
Z raportu wynika, że w Polsce luka w VAT w 2013 r. wyniosła 26,7 proc. Gorzej było tylko w Grecji (34 proc.), Włoszech (33,6 proc.), na Łotwie (29,9 proc.), Litwie (37,7 proc.), Rumunii (41,1 proc.) i Słowacji (34,9 proc.). Do danych nie było możliwe włączenie szacunków dla Chorwacji i na Cyprze, ze względu na niekompletne statystyki krajowe w tych państwach. W takich krajach jak Finlandia, Holandia i Szwecja luka w VAT przekroczyła nieznacznie 4 proc.
– To ważne badanie podkreśla po raz kolejny potrzebę dalszych reform w systemach poboru podatku VAT w całej UE. Wzywam państwa członkowskie do podjęcia kroków niezbędnych do walki z uchylaniem się od opodatkowania i oszustwami podatkowymi na wszystkich poziomach. Pozostaje to palącym problemem, który zajmuje jedno z czołowych miejsc programie prac obecnej Komisji – powiedział cytowany w komunikacie komisarz ds. gospodarczych i finansowych, podatków i ceł Pierre Moscovici.
KE wskazała, że badanie luki w VAT jest finansowane przez Komisję w ramach prac na rzecz reformy systemu VAT w Europie oraz ukrócenia oszustw podatkowych i uchylania się od płacenia podatków. Komisja określiła już kluczowe działania i podjęła szereg działań wspierających państwa członkowskie w tym zakresie.
Według Komisji konieczne są surowsze stanowisko wobec uchylania się od płacenia podatków oraz silniejsze egzekwowanie prawa na szczeblu krajowym. KE wskazała, że reforma VAT z grudnia 2011 r. dała ważne narzędzia zapewniające lepszą ochronę przed oszustwami podatkowymi a państwa uzyskały możliwość szybkiego i skutecznego reagowania na nagłe i zakrojone na szeroką skalę przypadki oszustw związanych z VAT. Zwrócono uwagę, że KE wspiera także sieć Eurofisc, w celu wzmocnienia zdolności państw członkowskich w zakresie zwalczania transgranicznych sieci oszustów poprzez wymianę informacji operacyjnych.
Zaznaczono, że Komisja pracuje nad uproszczeniem systemów podatkowych, co ułatwi podatnikom przestrzeganie prawa. Wskazano na przykład na środki ułatwiające e-fakturowanie oraz specjalne przepisy dla małych firm, które weszły w życie w 2013 r.
Od 1 stycznia 2015 r. punkty kompleksowej obsługi transgranicznej pozwalają firmom świadczącym e-usługi, usługi nadawcze i telekomunikacyjne na składanie jednej deklaracji VAT ze wszystkich działań na terenie całej UE.
– Po trzecie, państwa członkowskie muszą zreformować swoje systemy podatkowe i zmodernizować administrację w celu zmniejszenia luki VATowskiej. Komisja określiła możliwe środki, służące do osiągnięciach tych celów oraz na prośbę państw członkowskich wspiera je koordynując działania pomocy technicznej – poinformowano.
Zgodnie z opublikowanymi w listopadzie ubiegłego roku danymi PwC w 2014 r. wartość luki w VAT miałaby wynieść w zeszłym roku ok. 42 mld zł, czyli 2,5 proc. PKB. Byłby to spadek po raz pierwszy od siedmiu lat – o 4,8 mld zł. Według PwC w 2013 r. ubytek ten wyniósł 46,8 mld zł, co stanowiło 2,9 proc. PKB. Zdaniem specjalistów z PwC lukę w VAT można by ograniczyć o ok. 31,5 mld zł, czyli kwotę odpowiadającą w przybliżeniu rocznemu budżetowi MON. Dodają, że całkowita likwidacja luki podatkowej w VAT nie jest jednak możliwa.
PAP/RIRM