W stolicy upamiętniono zdobycie PAST-y przez powstańców w 1944 r.

Złożeniem wieńców przez przedstawicieli władz i kombatantów uczczono 73. rocznicę zdobycia przez powstańców gmachu warszawskiej Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej. PAST-a to warszawskie Monte Cassino – mówił p.o. szefa Urzędu ds. Kombatantów Jan Józef Kasprzyk.

Kwiaty złożono przed znajdującą się na budynku tablicą upamiętniającą to wydarzenie.

„Zdobycie PAST-y miało znaczenie nie tylko strategiczne i militarne, ale również moralne. Dlatego wydaje mi się, że można mówić o tym miejscu, jako o takim warszawskim Monte Cassino. Bo podobnie jak żołnierze II Korpusu gen. Władysława Andersa zdobywali niezdobyty szczyt” – mówił podczas poniedziałkowych uroczystości w gmachu PAST-y p.o. szefa Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk.

Jak zaznaczył to „upór, determinacja, waleczność żołnierzy, niezwykła odwaga i precyzja” spowodowały, że to miejsce niezdobyte, które w dużej mierze kontrolowało Śródmieście, znalazło się po kilku tygodniach ciężkich bojów w polskich rękach.

„I żołnierze batalionu >>Kiliński<< udowodnili, że dla Polaków nie ma rzeczy niemożliwych. Że odwaga i wiara w niepodległość, w wolną Rzeczpospolitą daje siłę, daje moc” – powiedział.

„Z tym miejscem wiąże się jeszcze jedna, niezwykle istotna rzecz. W Paście bije serce niepodległej Polski. Przez to, że stała się siedzibą Fundacji Polskiego Państwa Podziemnego, Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej pokazuje, że tu w centrum Warszawy, w gmachu zwieńczonym znakiem Polski Walczącej mogą przybywać młodzi ludzie i uczyć się czym jest patriotyzm i służba ojczyźnie” – podkreślił Jan Józef Kasprzyk, dziękując wszystkim, którzy „czynią to miejsce prawdziwym punktem edukacji historycznej na mapie Warszawy”.

W uroczystości wpisał się koncert piosenek powstańczych w wykonaniu Trupy Teatralnej „Warszawiaki”, a poprzedzała je Msza św. w kościele Wszystkich Świętych w intencji żołnierzy batalionu „Kiliński”.

Od początku Powstania Warszawskiego żołnierze AK podejmowali próby zdobycia gmachu PAST-y, obsadzonego przez niemieckich snajperów. PAST-a była przed wojną drugim po Prudentialu najwyższym budynkiem w Warszawie. Aby pokonać niemiecką załogę, powstańcy podpalali budynek za pomocą miotaczy ognia zrobionych ze strażackich motopomp. Ostatecznie gmach zdobyto 20 sierpnia 1944 r.

Poza zdobyciem PAST-y batalion „Kiliński” wsławił się także zdobyciem Prudentialu i Poczty Głównej. W czasie Powstania oddział po napływie ochotników osiągnął stan ok. 2 tys. żołnierzy (w godzinie „W” batalion liczył ok. 900 żołnierzy; uzbrojonych było ok. 10 proc. z nich). Batalion „Kiliński” był niepokonany; do końca Powstania, do momentu kapitulacji, jego żołnierze utrzymali się na zdobytych pozycjach.

VIDEO 20.00 Temat 7: 73. rocznica zdobycia PAST-y

PAP/RIRM