Sędziowie podsumowali prace okrągłego stołu dla sądownictwa

Postulaty przekazania nadzoru administracyjnego nad sądownictwem pierwszemu prezesowi Sądu Najwyższego oraz zwiększenia samorządności sędziów znalazły się w porozumieniu podsumowującym prace okrągłego stołu dla sądownictwa.

Dokument podpisano wczoraj w gmachu Sądu Najwyższego. Jednocześnie organizacje wystosowały apel do premiera Donalda Tuska o powołanie Komisji Kodyfikacyjnej ds. Wymiaru Sprawiedliwości.

„Ta forma organizacyjna jest sprawdzona i (…) jest najlepszym gwarantem stworzenia wizji wymiaru sprawiedliwości, którą należy nakreślić wobec rozwoju coraz bardziej świadomego społeczeństwa obywatelskiego” – napisano w apelu.

Dużą część porozumienia zajmują kwestie odnoszące się do nadzoru nad sądownictwem. „Pozostawienie sądownictwa w gestii ministra sprawiedliwości jest także źródłem dostrzeganych kłopotów; minister to bowiem stanowisko polityczne, związane z różnymi wizjami i cyklicznie politycznie rozliczane, co prowadzi do ciągłych zmian wizji” – zaznaczono.

O szczegółach mówi Barbara Zawisza – wiceprezes Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia”, które było organizatorem dyskusji.

– Po pierwsze, jest konieczność wzmocnienia niezawisłości sędziowskiej, samorządu sędziowskiego. Konieczne są jednak zmiany w nadzorze, który sprawuje teraz minister sprawiedliwości nad sądami. Chcielibyśmy jednak, żeby ten nadzór sprawował Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego. Dlaczego? Nie chcemy po prostu, żeby sądy były w jakiś sposób zależne od polityków. Nie chcemy, żeby powtórzyła się taka sytuacja jak ta z prezesem Sądu Okręgowego w Gdańsku – bo świadczyła ona, że sądy (nasi prezesi, osoby sprawujące funkcje administracyjne) chyba nie są do końca niezawisłe, ponieważ one są cały czas zależne od Ministerstwa Sprawiedliwości – tłumaczy Barbara Zawisza.

Kolejną z poruszanych spraw podczas Okrągłego Stołu dla sądownictwa była kwestia dojścia do zawodu sędziego.

– Jakiś czas temu zostały zmienione przepisy w ten sposób, że nominację mają otrzymywać osoby, które nie były sprawdzone w orzekaniu na sali rozpraw. Uważamy, że tak nie powinno być. Potem taka osoba dostanie nominację na całe życie i będzie problem, jeżeli okaże się, że ona nie daje sobie rady na sali rozpraw. Kolejną sprawą, którą postulujemy, to ograniczenie tzw. kognicji sądów. Uważamy, że zbyt dużo drobnych spraw, którymi w innych krajach zajmują się inne organy. Tutaj te sprawy załatwiają nasze sądy i na tym cierpi obywatel, ponieważ jesteśmy zarzuceni tak dużą ilością spraw, że trudno się skupić i pochylić nad jedną sprawą na tyle, na ile ona by zasługiwała – zaznacza wiceprezes Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia”.

Stowarzyszenie „Iustitia” wskazuje, że podpisane dokumenty należy traktować jako pierwszy etap dialogu różnych środowisk prawniczych, a sformułowane postulaty będą uzupełniane podczas kolejnych spotkań.

RIRM