Powstanie Narodowy Fundusz Ochrony Zabytków?
Nowelizacja ustawy o ochronie zabytków przyjęta 22 czerwca 2017 r. przez Sejm RP umożliwi powołanie Narodowego Funduszu Ochrony Zabytków.
„To spełnienie postulatów konserwatorów, historyków sztuki i miłośników zabytków, głoszonych od lat siedemdziesiątych. Dzięki funduszowi będziemy mogli ratować zabytki wymagające pilnej ochrony” – podkreśliła prof. Magdalena Gawin, Podsekretarz Stanu w MKiDN, Generalny Konserwator Zabytków.
Najważniejszą zmianą, przewidzianą w nowelizacji, jest wzmocnienie finansowania ochrony zabytków poprzez utworzenie Narodowego Funduszu Ochrony Zabytków. Wcześniej pomysł jego powstania poparła Rada Ochrony Zabytków.
„Przyjęta w nowelizacji propozycja zasługuje na pełne poparcie. Idea powołania Narodowego Funduszu Ochrony Zabytków ma już kilkadziesiąt lat, ale mimo wielu starań środowisk konserwatorskich do tej pory nie udało się jej zrealizować„ – mówi prof. Bogumiła Rouba, Przewodnicząca Rady Ochrony Zabytków przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Dochodami Narodowego Funduszu Ochrony Zabytków będą administracyjne sankcje pieniężne orzekane w wypadkach, które dotychczas stanowiły wykroczenia przewidziane w ustawie o ochronie zabytków i opiece na zabytkami. Do tej pory grzywna przyznawana za popełnienie wykroczenia np. za brak pozwolenia na prowadzenie prac konserwatorskich, trafiała do ogólnego budżetu. Dzięki zmianie ustawy i wprowadzeniu kar administracyjnych pieniądze będą przekazywane do Narodowego Funduszu Ochrony Zabytków.
„Do tej pory administracja konserwatorska nie miała faktycznej możliwości wyegzekwowania wydawanych przez siebie zaleceń konserwatorskich. Przepisy o wykroczeniach były przy tym całkowicie martwe. Podobnie było z przewidzianymi w ustawie obowiązkami informacyjnymi. Wprowadzenie administracyjnych kar pieniężnych daję szansę, że prawo nareszcie zacznie być przestrzegane, zapewniając zabytkom skuteczną ochronę„ – zauważa Wiesław Kaczmarek, Prezes Towarzystwa Opieki nad Zabytkami.
Zgromadzone środki będą przeznaczone na ratowanie zabytków, a ich dysponentem będzie Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Nowelizacja ma zapobiec m.in. wyburzaniu zabytków i celowemu ich niszczeniu np. dla pozyskania działki budowalnej pod zabudowę. Właściciel lub zarządca obiektu, który będzie działał bez zalecenia konserwatorskiego lub pozwolenia WKZ na rozbiórkę lub prowadzenie prac budowlanych, będzie narażony na wyznaczenie sankcji administracyjnej.
MKiDN/RIRM