IPN i Muzeum Getta Warszawskiego podpisały umowę o współpracy

Przy okazji 76. rocznicy powstania w getcie Instytut Pamięci Narodowej oraz Muzeum Getta Warszawskiego podpisały umowę o współpracy. Nowa placówka ma być gotowa do 2023 roku.

W Warszawie Niemcy utworzyli getto 2 października 1940 roku. Masowe unicestwienie narodu żydowskiego okupanci rozpoczęli w styczniu 1942 roku po konferencji w Wannsee, na której omówiono plany zagłady.  Niemcy w getcie warszawskim stłoczyli około 450 tys. osób pochodzenia żydowskiego. Tysiące zabił głód i choroby. Latem 1942 roku 75 proc. mieszkańców wywieziono do Treblinki, gdzie większość Niemcy zamordowali. 19 kwietnia 1943 roku oddziały niemieckie wkroczyły do żydowskiej dzielnicy i rozpoczęły jej likwidację. Wtedy też wybuchło powstanie, które z góry skazane było na porażkę – mówi dr Anna Sutowicz.

– Powstanie wybuchło w takim stadium, które nie rokowało już zwycięstwa. Towarzyszyła mu atmosfera pewnych nieporozumień i konfliktów pomiędzy różnymi organizacjami żydowskimi, które to powstanie nie tyle przygotowywały, co doprowadziły do jego wybuchu – wskazuje historyk.

Albert Stankowski, dyrektor Muzeum Getta Warszawskiego oraz dr Jarosław Szarek, prezes Instytutu Pamięci Narodowej podpisali umowę o wzajemnej współpracy.

Różnie było z pamięcią o Powstaniu Warszawskim i Powstaniu w getcie warszawskim – powiedział dr Jarosław Szarek.

– Na Zachodzie większa była wiedza o Powstaniu w getcie warszawskim, żeby to zmienić kilkanaście lat temu wybudowano Muzeum Powstania Warszawskiego. W Polsce było odwrotnie dzisiaj od wielu miesięcy nadrabiamy ten czas, tworząc Muzeum Getta Warszawskiego – zaznaczył prezes IPN.

Przez długie lata na Zachodzie oba powstania traktowano jako jedno – dodał Piotr Szubarczyk z Biura Edukacji Narodowej IPN w Gdańsku.

– Wielu ludzi w Europie łącznie z prezydentem Republiki Federalnej Niemiec, który się strasznie skompromitował, utożsamiło te dwa powstania. Wyobrażali sobie, że to wielkie powstanie Polaków, w którym zginęło ponad 10 tys. Niemców to było właśnie powstanie w getcie – akcentował historyk.

W ramach współpracy IPN udostępni szereg materiałów archiwalnych związanych z losami żydów na ziemiach polskich. Jednym z nich jest oryginał raportu Jürgena Stroopa, dowódcy niemieckich sił likwidacyjnych w getcie warszawskim – zauważył Albert Stankowski, dyrektor Muzeum Getta Warszawskiego.

– Będziemy starali się zgromadzić, jak najwięcej oryginalnych eksponatów i dokumentów. Zaprezentowany raport Jürgena Stroopa jest jednym z najważniejszych źródeł dokumentujących eksterminację polskich żydów podczas II wojny światowej – wskazał dyrektor Muzeum Getta Warszawskiego.

Do muzeum IPN przekaże między innymi akta Najwyższego Trybunału Narodowego i akta tajnej niemieckiej policji państwowej. To tylko część z materiałów dotyczących II wojny światowej, jakie w swoim zasobie ma IPN – podkreśliła Marzena Kruk, dyrektor Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej.

– Posiadamy blisko cztery kilometry dokumentów, które odnoszą się do okresu II wojny światowej. To są zarówno dokumenty wytworzone przez organy bezpieczeństwa III Rzeszy Niemieckiej – podkreśliła.

Otwarcie Muzeum Getta Warszawskiego planowane jest na 2023 rok, w 80. rocznicę powstania w Getcie Warszawskim.

TV Trwam News/RIRM