Małopolska: XIV-wieczna kaplica św. Jacka w Oświęcimiu odzyskała blask
Zakończyły się prace restauratorskie XIV-wiecznej kaplicy św. Jacka w Oświęcimiu, jednego z najcenniejszych zabytków miasta. Salezjanin ks. Dariusz Bartocha podał w czwartek, że trwały 4 lata. W br. odrestaurowane zostały ściany zewnętrzne i polichromie wewnątrz.
Efekt prac będzie można zobaczyć już w piątek. Okazją jest odbywający się w mieście festiwal „Jackowe Granie”, który jest integralną częścią święta patronującego Oświęcimiowi św. Janowi Bosko, założycielowi zgromadzenia Salezjanów. W br. przypada 120. rocznica ich przybycia do tego miasta.
„W piątek po kaplicy oprowadzali będą konserwatorzy, którzy przeprowadzili renowację. Opowiedzą o swej pracy i o tym, co odkryli” – powiedział ks. Bartocha.
Później wnętrze będzie można zobaczyć poprzez kratę, ale chętni będą też mogli wejść do środka.
Salezjanin poinformował, że podczas prac m.in. zabezpieczone zostały odsłonięte fragmenty polichromii z końca XVI w., usunięte przemalowania medalionów i żeber sklepiennych z XIX w. oraz odsłonięte XX-wieczne polichromie.
„Wykonano też konserwację drewnianego chóru oraz zabezpieczeń murowanych sklepień i drewnianej więźby dachowej od strony strychu. Odsłonięto wizerunki czterech świętych na medalionach – Wojciecha, Stanisława, Kazimierza i Jana Kantego. Odnowione zostało marmurowe epitafium Mikołaja Mostowskiego oraz posadzka kaplicy” – wskazał ks. Bartocha.
W przyszłości Salezjanie zamierzają przeprowadzić jeszcze konserwację krypty. Planują także wykorzystanie multimediów, by m.in. pokazać, jak kaplica wyglądała w przeszłości oraz co i jak został odrestaurowane. W krypcie umieszczona zostanie kamera, dzięki czemu będzie można zobaczyć jej wnętrze.
Prace zostały sfinansowane m.in. z dotacji oświęcimskiego magistratu i funduszy własnych Salezjanów.
Kaplica św. Jacka jest jedynym zachowanym w Oświęcimiu budynkiem z zespołu klasztornego dominikanów. Została wzniesiona, podobnie jak pozostałe budynki dominikańskie, w pierwszej połowie XIV w. Pierwotnie pełniła funkcję kapitularza, czyli miejsca narad zakonników.
Kaplica jest budowlą dwuprzęsłową z nietynkowanej cegły, wzniesioną na planie prostokąta, z przyporami, sklepieniem krzyżowo-żebrowym i kamiennymi żebrami i zwornikami.
W 1594 r. kapitularz został przemianowany na kaplicę św. Jacka Odrowąża, kanonizowanego wówczas dominikanina z Polski, nowego patrona zgromadzenia.
W XIX w. dominikanie opuścili klasztor. Zrujnowane budynki używane były głównie jako magazyny. W kaplicy św. Jacka urządzono wtedy skład kości i szmat. W 1894 r. komitet obywatelski, utworzony przez ks. Andrzeja Knycza, wykupił kaplicę z rąk kupców żydowskich. Została odrestaurowana. 19 sierpnia 1894 r., w dniu św. Jacka, budynek został poświęcony. W tym czasie kaplica została w niewielkim stopniu przebudowana. Zachowała jednak gotycki charakter.
Do czasów współczesnych nie zachował się dawny wystrój kaplicy z wyjątkiem XVII-w., wmurowanego w ścianę, marmurowego epitafium Mikołaja Mostowskiego. Obecnie opiekują się nią księża Salezjanie.
PAP/RIRM