Komitet sterujący Programu dla Śląska rozpoczął pracę

Rządowemu programowi Czyste powietrze poświęcono w poniedziałek pierwsze posiedzenie komitetu sterującego Programu dla Śląska. Komitet ma monitorować i koordynować realizację tego jednego z regionalnych komponentów Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju.

Ogłoszony pod koniec ub. roku Program dla Śląska zawiera zestaw działań inwestycyjnych i miękkich. Został przygotowany jako pierwszy program w polityce regionalnej rządu, będący jednocześnie narzędziem koordynującym krajowe i europejskie źródła finansowania rozproszone w wielu programach i instytucjach.

Zarządzanie i realizacja Programu dla Śląska ma opierać się o: podkomitet ds. Programu przy ministrze rozwoju (działa od marca br.), komitet sterujący przy wojewodzie śląskim (spotkał się po raz pierwszy w poniedziałek), Wojewódzką Radę Dialogu Społecznego (organ opiniodawczo-doradczy) i Polski Fundusz Rozwoju (punkt konsultacyjny).

Komitet sterujący powołał zarządzeniem z połowy kwietnia br. wojewoda śląski Jarosław Wieczorek, który przewodniczy także jego pracom. Zgodnie z zarządzeniem w skład komitetu wchodzą też przedstawiciele ministerstwa właściwego ds. rozwoju regionalnego, marszałka woj. śląskiego, Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego, śląsko-dąbrowskiej Solidarności, Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, regionu śląskiego Banku Gospodarstwa Krajowego oraz Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

Jak poinformowała PAP w poniedziałek rzecznik wojewody śląskiego Alina Kucharzewska, gościem przeprowadzonego tego dnia pierwszego posiedzeniu komitetu był pełnomocnik premiera ds. programu Czyste Powietrze, wiceminister przedsiębiorczości i technologii Piotr Woźny, który już wcześniej m.in. zainicjował spotkania z samorządowcami z dziesięciu miast, dla których w ramach programu Czyste Powietrze przygotowane mają zostać pilotażowe indywidualne programy antysmogowe.

Chodzi o miasta powyżej 100 tys. mieszkańców, umieszczone w 2016 r. przez Światową Organizację Zdrowia na liście 50 miast w Europie z najbardziej zanieczyszczonym powietrzem. Osiem z tych miast znajduje się w woj. śląskim. W połowie kwietnia Piotr Woźny rozmawiał już na ten temat z władzami Katowic, Rybnika oraz Zabrza. Teraz – według Aliny Kucharzewskiej – w regionie zostały mu jeszcze spotkania z władzami Sosnowca oraz Tychów.

Jak relacjonowała rzecznik wojewody, pełnomocnik ds. programu Czyste Powietrze m.in. akcentował w poniedziałek potrzebę wypracowania modelu koordynacji niezależnych obecnie od siebie działań antysmogowych – wdrażanych przez różne instytucje czy organizacje i finansowanych z wielu różnych źródeł.

Zgodził się z nim uczestniczący w poniedziałkowym posiedzeniu komitetu sterującego wicemarszałek woj. śląskiego Michał Gramatyka (członek podkomitet ds. Programu dla Śląska przy ministrze rozwoju).

„Potrzeba tej współpracy” – powiedział w rozmowie z PAP Michał Gramatyka.

„Z jednej strony uznania (związanych z czystym powietrzem – PAP) działań, które prowadzą samorządy, a jest ich naprawdę wiele. A z drugiej strony – koordynacji i współpracy wszystkich zainteresowanych stron” – uściślił.

Gramatyka na posiedzeniu komitetu m.in. prezentował założenia uchwały antysmogowej woj. śląskiego, dotychczasowe działania antysmogowe samorządu województwa, a także możliwości finansowania przedsięwzięć w tym zakresie środkami Regionalnego Programu Operacyjnego Woj. Śląskiego – łącznie z już zawartymi umowami (m.in. 190 umów na projekty z zakresu efektywności energetycznej, odnawialnych źródeł i kogeneracji o łącznej wartości 400 mln złotych).

Wicemarszałek woj. śląskiego zasygnalizował m.in., że w finalizowanych negocjacjach z Komisją Europejską, związanych z przeglądami realizacji programów operacyjnych, być może władzom tego regionu uda się uzyskać możliwość finansowania z RPO dopłat do wymian kotłów (z planowaną alokacją 43,2 mln euro – w ramach przedsięwzięcia „Catching-up regions”, przy którym woj. śląskie współpracuje z woj. małopolskim).

Michał Gramatyka przyznał też, że najprawdopodobniej niemożliwe będzie finansowanie z tego źródła dodatków mieszkaniowych do ogrzewania – dobrymi paliwami – dla osób zagrożonych ubóstwem energetycznym (w samorządzie woj. śląskiego powstał pomysł, aby na ten cel przeznaczyć z dostępnych w Europejskim Funduszu Społecznym środków na włączenie społeczne ok. 15 mln euro).

Zgodnie z zarządzeniem wojewody śląskiego, posiedzenia komitetu sterującego powinny odbywać się co najmniej raz na kwartał. W pierwszym posiedzeniu, obok Wieczorka, uczestniczyli: członek zarządu GZM Karolina Wadowska, specjalista w gabinecie marszałka Jacek Brzezinka, wicedyrektor departamentu strategii rozwoju w Ministerstwie Inwestycji i Rozwoju Daniel Baliński, wiceprezes KSSE Barbara Piontek, szef śląsko-dąbrowskiej Solidarności Dominik Kolorz, członek WRDS Marek Zychla oraz dyrektor ds. sektora produkcyjnego i wydobywczego w BGK Łukasz Jasiński.

Program dla Śląska przedstawił w grudniu ub. roku premier Mateusz Morawiecki. To jeden z kluczowych projektów Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR) i jeden z dwóch dedykowanych w niej regionom (obok Polski Wschodniej). Dokument zawiera m.in. 73 przedsięwzięcia kluczowe o wartości co najmniej 40 mld zł, a także kolejne przedsięwzięcia krajowe, z których woj. śląskie będzie mogło skorzystać na ok. 5 mld złotych.

Sześć wskazanych w Programie szczegółowych celów rozwojowych, pod kątem których zapisano poszczególne przedsięwzięcia, to: wzrost innowacyjności przemysłu i inwestycji rozwojowych w regionie, zwiększenie aktywności zawodowej i podniesienie kwalifikacji mieszkańców regionu, poprawa jakości środowiska przyrodniczego, rozwój i modernizacja infrastruktury transportowej, wykorzystanie potencjału regionu w celu zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju oraz rozwój innowacji w energetyce, a także poprawa warunków rozwojowych miast.

Sprawne i efektywne wdrożenie Programu ma zapewniać system z przypisanymi rolami dla poziomu krajowego, tj. właściwych ministerstw i instytucji krajowych oraz poziomu regionalnego, ze wskazaniem na szczególną rolę wojewody śląskiego. Przy wdrażaniu programu przewidziano uwzględnienie dodatkowych graczy, jak WRDS, KSSE czy Polski Fundusz Rozwoju. Ma to wzmocnić powiązania i współpracę administracji z podmiotami niepublicznymi i dbającymi o rozwój regionu.

PAP/RIRM