IPN: W sobotę na Wileńszczyźnie pochowani zostaną żołnierze AK
Po ponad 70 latach od śmierci trzej żołnierze Armii Krajowej, polegli w czasie II wojny światowej, zostaną pochowani w miejscowości Ejszyszki na Wileńszczyźnie. W uroczystości współorganizowanej przez Instytut Pamięci Narodowej weźmie udział wiceprezes IPN Krzysztof Szwagrzyk.
Odnalezienie szczątków zamordowanych żołnierzy jest wynikiem prac poszukiwawczych i ekshumacji na terenie Wileńszczyzny, które w latach 2017-2018 przeprowadziło Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN.
Szczątki Edwarda Buczka ps. Grzybek odnaleziono w trakcie prac w lesie niedaleko Kolonii Michnokiemie.
„Poległ on w walce z oddziałem strzelców górskich Wehrmachtu 1 sierpnia 1944 roku. Według relacji kolegów z oddziału otrzymał śmiertelny postrzał w czoło, gdy bronił dojścia zza wysypiska kamieni na polu. W trakcie ekshumacji odnaleziono przy szczątkach wojskowego orzełka od czapki z odstrzelonym skrzydłem” – czytamy w przesłanym w czwartek PAP komunikacie.
Jak podaje IPN, w 2017 r. poszukiwania przeprowadzono również w Puszczy Rudnickiej nad rzeką Wisińczą, w miejscu nazywanym Długą Wyspą, gdzie pochowany został podporucznik Wojciech Stypuła ps. Bartek, oficer IV batalionu Nowogródzkiego Okręgu AK, który zginął 22 lipca 1944 roku, zastrzelony przez sowietów w Puszczy Rudnickiej. Jak zaznaczył IPN, „informacje na temat śmierci i pochówku porucznika >>Bartka<< pochodzą z relacji Izabelli Jankowskiej-Stankiewicz ps. Marianna, która była świadkiem śmierci i uczestniczyła w pochówku >>Bartka<<. Odnalezione w tym miejscu szczątki jednego mężczyzny ekshumowano. Zabezpieczono materiał kostny do badań DNA”. Instytut zapowiedział, że „prace w tym miejscu będą kontynuowane”.
Ostatnie szczątki znaleziono niedaleko Ejszyszek, przy starej drodze prowadzącej w kierunku grodziska Majak. Jak zaznaczył IPN, dzięki relacji mieszkanki pierwszej z miejscowości, Jadwigi Sieniawskiej, udało się zlokalizować miejsce pochówku żołnierzy zamordowanych przez NKWD.
„Zgodnie z relacją we wskazanym miejscu pochowano kilku zabitych żołnierzy. Po kilku dniach rodziny zabrały miejscowych i pochowały na cmentarzach. W grobie pozostał jeden niezidentyfikowany przez bliskich żołnierz. Przeprowadzone badania potwierdziły relację pani Sieniawskiej. We wskazanym miejscu odkryto dużą mogiłę, która nosiła ślady rozkopywania. W mogile znajdowały się szczątki jednego mężczyzny. Ich układ wskazywał, że zostały naruszone” – czytamy w komunikacie.
Jak podkreślił Instytut, prowadzone przez Biuro Poszukiwań i Identyfikacji poszukiwania, rekonesans terenowy i spotkania z mieszkańcami pozwalają wyznaczyć kolejne miejsca do prowadzenia badań i ekshumacji grobów Polaków, którzy zginęli w trakcie II wojny światowej.
Pogrzeb odnalezionych żołnierzy rozpocznie przedpołudniowa msza św. w kościele pw. Wniebowstąpienia Pańskiego. Po niej nastąpi ceremonia pogrzebowa z asystą wojskową. Żołnierze pochowani zostaną w kwaterze wojskowej cmentarza parafialnego w Ejszyszkach. Uroczystość, zorganizowana przez Solecznicki Oddział Rejonowy Związku Polaków na Litwie oraz IPN, honorowym patronatem objęła ambasador RP na Litwie Urszula Doroszewska.
PAP/RIRM