Dlaczego 11 listopada?
O genezie świętowania Dnia Niepodległości mówi historyk, prof. Andrzej Nowak
Datę 11 listopada jako Święto Niepodległości przyjęło się w okresie II Rzeczypospolitej, przede wszystkim ze względu na zbieżność tej daty z ogólnoeuropejskim świętem zakończenia I Wojny Światowej oraz podpisania tego dnia rozejmu przez Niemcy w Compiègne, rozejmu, który de facto skończył wojnę. Jednocześnie jest to zbieżność dat z przyjazdem brygadiera Piłsudskiego z więzienia w Magdeburgu do Warszawy 10 Listopada i przekazanie mu przez Radę Regencyjną władzy wojskowej i politycznej.
W związku z utrwaleniem się w II Rzeczpospolitej władzy Józefa Piłsudskiego i jego ośrodka politycznego, właśnie ten moment został wybrany za moment przełomu. Czy słusznie? Myślę, że istotnie z punktu widzenia tego, co stało się później, to właśnie przekazanie władzy z ośrodka który powstał można powiedzieć w oparciu wyłącznie o czynnik zaborczy, czyli o Państwa Centralne, bo tak została powołana Rada Regencyjna przez Cesarstwo Niemieckie i Cesarstwo Austriackie. Dobrowolne przekazanie przez Radę Regencyjną władzy czynnikowi który występował w roli już niezależnej, bo jednak więzienie (późniejszego) Marszałka Piłsudskiego przez Niemców potwierdziły niezależność jego pozycji.
Stało się symbolem zerwania ze wszystkimi zaborcami, bo przecież wcześniej walczył konsekwentnie z zaborcą rosyjskim. To oznaczało przekazanie władzy komuś, kto występuje jakby jako rzecznik niezależnej od wszelkiej władzy zaborczej Polski. Zasługi Józefa Piłsudskiego w błyskawicznej organizacji Wojska Polskiego – bo to trzeba przede wszystkim docenić to, że przekazano mu władzę nad Wojskiem i nad w pewnym sensie można powiedzieć Administracją, pozwoliło mu, dało mu tę szansę stworzyć narzędzie obrony niepodległości i to narzędzie wspaniale Polska potrafiła zbudować od 11 Listopada. Po prostu potrafiliśmy się obronić przed nowym zaborcą, jakim stała się Rosja bolszewicka. Zorganizowanie błyskawicznych wyborów do Sejmu Ustawodawczego także potwierdzało tę skuteczność zmiany władzy podległej na niepodległą, zmiany jaka nastąpiła właśnie można powiedzieć z 10 na 11 Listopada w Warszawie.
RIRM