fot. twitter.com/KancelariaSejmu

W październiku sąd okręgowy ma rozpoznać apelacje w procesie generałów SB

Na 16 października wyznaczony został termin rozprawy w Sądzie Okręgowym w Warszawie ws. apelacji w procesie byłych gen. SB Władysława C. i Józefa S. Odwołania w tej sprawie złożyły zarówno prokuratura IPN, jak i obrona skazanych w I instancji generałów.

W lutym zeszłego roku – po trzyletnim procesie – Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa uznał obu oskarżonych za winnych bezprawnych powołań opozycjonistów do wojska w stanie wojennym i wymierzył im kary po dwa lata bezwzględnego pozbawienia wolności.

Sąd I instancji uznał, że czyny popełnione przez oskarżonych należy zakwalifikować jako popełnienie zbrodni komunistycznej i zbrodni przeciwko ludzkości „polegającej na prześladowaniu osób ze względów politycznych z naruszeniem praw każdego człowieka do tworzenia związków zawodowych i do przystępowania do związków zawodowych dla ochrony swoich interesów oraz praw każdego człowieka do strajku”.

„Termin rozprawy został wyznaczony na 16 października, na godz. 11.00” – powiedziała PAP Justyna Chojnacka z sekcji prasowej warszawskiego sądu okręgowego. Referentem tej sprawy będzie sędzia Hubert Gąsior.

Obrońcy obu oskarżonych złożyli apelacje dotyczące całości wyroku sądu I instancji.

„Apelacja dotyczy różnych kwestii: możliwości przedawnienia, a także wątku merytorycznego, czyli czy doszło do przestępstwa, czy też nie. Oczywiście w apelacji jest też poruszona kwestia wymiaru kary” – mówił PAP w grudniu zeszłego roku mec. Andrzej Różyk, obrońca liczącego obecnie 94 lata gen. C. Do kwestii ewentualnego przedawnienia nawiązuje też apelacja obrońcy obecnie 85-letniego gen. S.

Z kolei prokuratura IPN wniosła apelację w zakresie opisu przypisanego oskarżonym czynu.

„Nie skarżymy ani winy, ani kary (…); mamy nadzieję, że sąd II instancji uzupełni opis czynu, który został im przypisany przez sąd I instancji” – mówił PAP pod koniec zeszłego roku p.o. naczelnika Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Gdańsku prok. Tomasz Jankowski. Chodzi m.in. o to, czy oskarżeni działali wspólnie i w porozumieniu ze sobą.

Pion śledczy IPN prowadził postępowanie w tej sprawie od 2008 r., wszczął je po zawiadomieniu Stowarzyszenia Osób Internowanych „Chełminiacy 1982”, zrzeszającego pokrzywdzonych z obozu w Chełmnie. Ówcześni opozycjoniści, którzy trafili na „ćwiczenia” wojskowe, występowali w procesie jako oskarżyciele posiłkowi.

Na przełomie 1982-83 opozycjoniści powołani na ćwiczenia spędzili trzy zimowe miesiące na poligonie w Chełmnie. Spali w namiotach; dostali stare buty i mundury; zlecano im też różne – najczęściej nieprzydatne – zadania, jak np. kopanie rowów. Według IPN, warunki były tam surowsze od tych, w jakich trzymano internowanych.

Genezy powołań działaczy opozycyjnych do wojska należy upatrywać w sytuacji, która zaistniała w miesiącach po 13 grudnia 1981 r. Wraz z wprowadzeniem stanu wojennego działalność NSZZ Solidarność została zawieszona i internowano czołowych działaczy, ale związek nie został formalnie zdelegalizowany. Jednocześnie struktury związku podjęły działalność w podziemiu. 8 października 1982 r. Sejm PRL uchwalił nową ustawę o związkach zawodowych, która definitywnie rozwiązywała wszystkie związki zawodowe istniejące przed 13 grudnia 1981 r., w tym Solidarność. W odpowiedzi podziemne władze związku zaapelowały o przeprowadzenie 10 listopada 1982 r. ogólnopolskiego strajku.

Z ustaleń historyków wynika, że od 5 listopada 1982 r. do 3 lutego 1983 r. na „trzymiesięczne szkolenie wojskowe w ramach służby czynnej” trafiło łącznie około 1450 związkowców Solidarności i opozycjonistów – w tym 304 do „obozu” w Chełmnie.

Prokuratura IPN w tej sprawie podnosiła m.in., iż gen. C. w październiku 1982 r. jako szef SB na telekonferencji z udziałem m.in. wojewódzkich komendantów MO wskazywał, że istnieje możliwość wcielania opozycjonistów do czynnej służby wojskowej lub powołania ich na okresowe ćwiczenia. Z kolei gen. S., wówczas dyr. Departamentu V MSW – jak wskazywał IPN – 21 października 1982 r. skierował szyfrogram do zastępców komendantów wojewódzkich ds. SB, w którym zapisano m.in., by „wytypować osoby rekrutujące się głównie z dużych zagrożonych zakładów pracy – podejrzanych o: 1) inspirowanie i organizowanie ostatnich strajków i zajść ulicznych, 2) aktywne występowanie przeciwko tworzeniu nowych związków zawodowych, 3) czynną wrogą działalność, np. druk, kolportaż, łącznikowanie, itp. – a nienadających się z różnych powodów do internowania lub zatrzymania”.

W marcu 2015 r. – gdy proces ten ruszał przed sądem rejonowym – gen. C. nazwał zarzut „absurdalnym” i „pozbawionym podstaw” oraz „wielce krzywdzącym i niesprawiedliwym”.

„Nie miałem i nie mogłem mieć wpływu na to, co się działo w jednostce wojskowej” – podkreślał. Gen. S. mówił zaś wtedy, że idea powołania „kompanii polowych” powstała w wojsku. Podkreślał, że nie znał poglądów ani działalności osób pokrzywdzonych i zaprzeczał zarzutowi, by „jego intencją było prześladowanie tych osób”.

PAP/RIRM

drukuj

Drogi Czytelniku naszego portalu,
każdego dnia – specjalnie dla Ciebie – publikujemy najważniejsze informacje z życia Kościoła i naszej Ojczyzny. Odważnie stajemy w obronie naszej wiary i nauki Kościoła. Jednak bez Twojej pomocy kontynuacja naszej misji będzie coraz trudniejsza. Dlatego prosimy Cię o pomoc.
Od pewnego czasu istnieje możliwość przekazywania online darów serca na Radio Maryja i Tv Trwam – za pomocą kart kredytowych, debetowych i innych elektronicznych form płatniczych. Prosimy o Twoje wsparcie
Redakcja portalu radiomaryja.pl