Świątynia musi być piękna!

Twórcy proszą Benedykta XVI o powstrzymanie brzydoty w architekturze sakralnej

List otwarty – protest przeciwko budowie kościołów, których architektura nie ma nic wspólnego z sakralnym wymiarem tych budowli, napisali do Benedykta XVI włoscy intelektualiści: artyści, architekci, teolodzy, filozofowie, historycy i dziennikarze.

List został opublikowany w związku z zapowiedzianym na 21 listopada spotkaniem Ojca Świętego z artystami. „Z dnia na dzień powstają wciąż nowe obiekty sakralne pozbawione sacrum i świadczące o braku znajomości liturgii, kierujące się wyłącznie względami funkcjonalnymi bądź szalonymi i arbitralnymi kaprysami architektów” – piszą w nim do Papieża przedstawiciele świata włoskiej kultury. Niepokój intelektualistów budzi także wystrój wewnętrzny niektórych świątyń. „W naszych kościołach mnożą się abstrakcyjne obrazy i symbole (ogólnoreligijne), nie przedstawiają one jednak żadnych treści katolickich” – podkreślają autorzy listu cytowanego przez Radio Watykańskie Na koniec swojego apelu do Ojca Świętego formułują wniosek, iż dziwaczna architektura nowoczesnych świątyń, zamiast sprzyjać – przeszkadza w tworzeniu atmosfery sacrum, a przecież taka właśnie atmosfera powinna być w kościele, szczególnym miejscu spotkania człowieka z Bogiem. Odpowiedzialnością za ten chaos architektoniczny autorzy listu obciążają przede wszystkim twórców nietrafionych pod tym względem projektów, ale czują też żal do władz kościelnych zamawiających je i ostatecznie akceptujących. Dlatego swój protest kierują do głowy Kościoła, Benedykta XVI, i apelują o możliwie szybkie wyznaczenie jasnych granic (poprzez opracowanie i wydanie dokumentu w tej sprawie) dla wybujałej fantazji pracujących dla Kościoła architektów.

Trwająca już kilka lat, w wielu miejscach świata, gdzie obecny jest Kościół katolicki, dyskusja na temat współczesnego kształtu architektury kościelnej, w ostatnich miesiącach przybiera na sile. Powstały we Włoszech list został sformułowany w kontekście protestów mieszkańców umbryjskiego miasta Foligno, niegodzących się na architektoniczny pomysł na nowy kościół, który tam wzniesiono, autorstwa architektów Massimiliana i Doriana Fuksasów. Ma on industrialną formę betonowego sześcianu, który bardziej przypomina blok reaktora elektrowni jądrowej niż kościół. Tym bardziej dziwi fakt, iż projekt ten w 2001 roku zdobył nagrodę w międzynarodowym konkursie organizowanym przez Conferenza Episcopale Italiana na budowę nowych kościołów. Czy ta decyzja jury ma oznaczać, że współczesne kościoły mają wyglądać jak fabryki?