Ile spóźni się pociąg Nowaka

Sławomir Nowak, nowy minister transportu, nie miał dotychczas do
czynienia z koleją. A to od jego decyzji będzie zależał wybór inwestycji, które
zostaną zrealizowane w ramach rządowego programu rozwoju infrastruktury
kolejowej.

Jaka przyszłość czeka polskie koleje i które z segmentów infrastruktury
kolejowej zostaną najpierw poddane modernizacji? Zdaniem posłów, zapowiedzi
samych członków rządzącej Platformy Obywatelskiej nie są jednoznaczne w tych
kwestiach. Janusz Piechociński (PSL), wiceprzewodniczący sejmowej Komisji
Infrastruktury, zaznacza, że w przypadku planowanej budowy kolei dużej prędkości
"jest to bardzo kosztowny projekt i nie było co do tego klarownego stanowiska
rządu". – Pod koniec kampanii wyborczej ujawniły się dwie postawy. Jedna
kończącego swoją misję ministra Cezarego Grabarczyka, który mówił, że wszystko
przygotował do budowy szybkich kolei, poruszających się z prędkością 300 km/h,
tylko jest potrzebne rozstrzygnięcie polityczne. I druga wypowiedziana podczas
debaty publicznej Anny Białkowskiej, reprezentującej PO, która woli w
najbliższej perspektywie dopasować większość sieci kolejowej głównej do 160 km
na godzinę – oznajmia Piechociński. Wyraża jednocześnie nadzieję, że przyjęcie
16 listopada przez rząd projektu uchwały w sprawie ustanowienia Wieloletniego
Programu Inwestycji Kolejowych do 2013 r. nie będzie pustym dokumentem "w
postaci wykazu zadań, a na końcu dopisku, że zrobimy tyle, o ile wystarczy
pieniędzy". – A więc musi iść za tym programem realność wsparcia przez środki –
dodaje poseł.
Według Piechocińskiego, szanse na realizację programu zależą także od potencjału
rynku, a w tej dziedzinie jest dobra sytuacja. – Teraz mamy istotny wzrost
potencjału rynku wykonawstwa kolejowego, bo znaczna część firm drogowych, widząc
wygasające pule pieniędzy na drogi, zaczęła orientować się na inwestycje
kolejowe – zauważa.
Pozostaje pytanie, jakie działania podejmie nowo mianowany minister transportu
Sławomir Nowak. Dla parlamentarzystów jest on na razie wielką niewiadomą.
Piechociński zwraca uwagę, że przede wszystkim infrastrukturę buduje cały
parlament, rząd i rynek. – A minister jest tylko najbardziej widocznym elementem
odpowiedzialności – twierdzi wiceprzewodniczący komisji. Poza tym, jego zdaniem,
minister ma zazwyczaj "więcej decyzji niż narzędzi" do ich wykonania. Nie ukrywa
jednak, że wybór Nowaka na szefa tego resortu to duże zaskoczenie. – Ponieważ
jest to osoba nie tylko spoza branży, ale generalnie spoza tego obszaru spraw
parlamentarnych. A więc to człowiek, który dopiero pokaże swoje oblicze.
Zobaczymy, jakich fachowców, z jakim doświadczeniem i z jakich obszarów,
przyciągnie do współpracy. Nie znamy ministra Nowaka jako człowieka, który
kieruje dużymi zespołami i wdraża wielkie procesy – zaznacza Piechociński. –
Jeśli chodzi o ministra Nowaka, można będzie więcej powiedzieć, kiedy pokaże
swój zespół i w kilku przynajmniej ważniejszych wystąpieniach przed sejmową
Komisją Infrastruktury odpowie na istotne pytania, nie tylko z obszaru rynku
kolejowego, dotyczące priorytetów i sposobów ich realizacji – mówi poseł PSL.
Według opublikowanego na stronach internetowych rządu Wieloletniego Programu
Inwestycji Kolejowych do 2013 r., rząd zamierza przede wszystkim uzyskać poziom
jakości usług świadczonych przez Polskie Linie Kolejowe – zarządcę narodowej,
publicznej infrastruktury kolejowej, w pełni dostosowany do oczekiwań i potrzeb
przewoźników oraz ich klientów. Zgodnie z nim w planach jest realizacja 110
projektów, na co w latach 2011-2013 wydać trzeba będzie ponad 21 mld zł, z czego
ponad 10 mld zł pokryte zostanie ze środków Unii Europejskiej, ponad 7 mld zł z
publicznych środków krajowych oraz ponad 3 mld zł ze środków własnych PLK i
funduszy prywatnych.
Senator Stanisław Kogut (PiS) z Komisji Gospodarki powątpiewa jednak w szczerość
intencji rządowych. – Po pierwsze, powiedzmy, że tyle uchwał rząd już
przyjmował, iż w ogóle nie wierzę w jakąkolwiek przychylność dla kolei – zauważa
Kogut. Według niego, mrzonką okazało się m.in. wykorzystanie organizacji
mistrzostw Europy w piłce nożnej do budowy dróg kolejowych i autostrad. –
Następny argument przemawiający za tym, że rząd w tej kwestii błądzi w obłokach,
to sprawa 1 mld euro z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, które
zamiast przeznaczyć na kolej, przekazano na infrastrukturę drogową – oznajmia
senator. Podkreśla, że decyzja José Manuela Barroso, szefa Komisji Europejskiej,
była jednoznaczna, iż te pieniądze mają iść na transport kolejowy, a nie kto
inny, tylko pan Andrzej Massel, zastępca ministra Grabarczyka, i pan Zbigniew
Szafrański, prezes PKP PLK SA, jeździli do Brukseli i przekonywali, że tych
pieniędzy nie wykorzystają.
Jego optymizmu nie wzbudza bynajmniej nowy szef resortu transportu. – Teraz to
chyba będzie tragedia, jeśli chodzi o inwestycje kolejowe. Dlatego że po raz
wtóry przekonałem się, iż ministerstwo transportu jest resortem politycznym.
Mianuje się na ministrów polityków, którzy "nie czują" w ogóle problemów kolei –
mówi senator Kogut.
Rządowy program rozwoju kolei jest pozytywnie oceniany przez związkowców, ale
czekają oni na decyzje Sławomira Nowaka. – Dobrym posunięciem było przyjęcie
przez rząd tego programu. Ale co do jego wykonania, zobaczymy – ocenia Henryk
Grymel, przewodniczący Rady Sekcji Krajowej Kolejarzy NSZZ "Solidarność".
Wskazuje, że budżet na 2012 r. jeszcze nie został uchwalony, "więc nie wiemy
jeszcze, jak to będzie w rzeczywistości funkcjonować". – Dobrze, że przyjęto ten
program, ale teraz będziemy rozliczać ministra za jego wykonanie – konkluduje
Grymel.

 

Jacek Dytkowski