Europa potrzebuje większych gwarancji dla życia

Z Konradem Szymańskim, posłem do Parlamentu Europejskiego (Europejscy
Konserwatyści i Reformatorzy), nowym wiceprzewodniczącym Intergrupy ds. Bioetyki
w Parlamencie Europejskiem, rozmawia Marta Ziarnik

Został Pan wybrany na wiceprzewodniczącego Intergrupy ds. Bioetyki w
Parlamencie Europejskim. Czym zajmuje się to gremium?
– Intergrupa
jest platformą dialogu polityków, ekspertów, lekarzy i naukowców. Przygotowuje –
na zasadzie międzypartyjnej – możliwie wspólne stanowiska w sprawach dotyczących
zagadnień bioetycznych, czyli przypadków różnych legislacji, w których w grę
wchodzą bardzo ważne wybory – nie tylko techniczne, ale i moralne – z obszaru
biotechnologii czy biomedycyny. W centrum zainteresowań Intergrupy znajdują się
projekty Unii Europejskiej dotyczące biotechnologii, badań i eksperymentów
medycznych, donacji organów, transplantacji, terapii zaawansowanych, klonowania,
dopingu i inne moralne wyzwania związane z rozwojem biomedycyny. Jeśli chodzi o
skład Intergrupy, to jest ona zbiorowością posłów z wielu krajów unijnych i z
wielu grup politycznych. Zasiadają w niej przede wszystkim posłowie z włoskiej i
niemieckiej chadecji. Silnie reprezentowani są także posłowie z Polski, Słowacji
i Danii. Grupa ta jest ciągle otwarta na nowych członków.

Jakie problemy, którymi powinna zająć się Intergrupa, uważa Pan za
priorytetowe?
– Najważniejsza sprawa, która pojawia się dosyć często
i regularnie w różnych propozycjach legislacyjnych komisji, to kwestia ochrony
życia człowieka w biomedycynie i biotechnologii. Mamy częste sytuacje, w których
legislacja europejska nie wprowadza wystarczających gwarancji dla życia, w
szczególności jeśli chodzi o eksperymenty medyczne i badania z wykorzystaniem
komórek macierzystych pochodzenia embrionalnego. To jest bardzo poważny problem,
ponieważ z jednej strony te komórki mogą być zastępowane przez inne o podobnych
właściwościach, z drugiej strony tylko brak poszanowania dla wartości życia
powoduje, że często nauka europejska idzie na skróty, a Unia Europejska nie jest
w stanie tego zahamować. Nie jest w stanie wprowadzić jasnych reguł, które
wykluczałyby takie eksperymenty prowadzące do uśmiercania embrionów.

Intergrupa ds. Bioetyki funkcjonuje od 2004 roku. Jakie są jej
dotychczasowe osiągnięcia…
– Na pewno najważniejszą sprawą, przy
okazji której Intergrupa pokazała swoją siłę i zdolność przedstawiania lepszych
rozwiązań i lepszych poprawek, był Siódmy Program Ramowy (7PR), gdzie bardzo
długo podtrzymywaliśmy postulat wprowadzania ograniczeń, jeśli chodzi o
finansowanie badań z wykorzystaniem komórek macierzystych pochodzenia
embrionalnego. Druga rzecz to rozporządzenie w sprawie terapii zaawansowanych.
Tutaj również stanowisko Intergrupy i wytworzone przez nią poprawki gromadziły
bardzo dużą liczbę posłów.

…a porażki?
– Porażką zasadniczą – nie Intergrupy,
tylko polityków chrześcijańskich w Parlamencie Europejskim – jest fakt, że tych
dobrze skonstruowanych i przygotowanych poprawek nie udało się wprowadzić. Ale
jest niezwykle ważne, żeby w kolejnych legislacjach, tak jak to było do tej
pory, stanowisko za życiem było dobrze reprezentowane, aby nie było spychane na
margines prac europarlamentu. W obu wcześniej wymienionych wypadkach stanowisko
za życiem było bronione przez 250-300 posłów. To jest bardzo ważne, żeby wszyscy
to dostrzegali.

Dlaczego więc pomimo – jak Pan mówi – dobrego przygotowania i dużego
poparcia projekty te nie przeszły?
– Nie przeszły one ze względów
politycznych. Ten spór o granicę ochrony życia jest sporem natury politycznej i
nikt nie ma złudzeń, że Parlament Europejski – tak jak cała Europa – jest
nachylony w kierunku ograniczania gwarancji dla życia. Natomiast to, że
stanowisko za życiem w ogóle mogło zaistnieć i być przedstawione, a także
zgromadzić tak szeroką koalicję posłów, to jest już bardzo ważne.

Zamierza Pan coś zmienić w funkcjonowaniu Intergrupy?
–
Intergrupa ds. Bioetyki działa dobrze. To jest miejsce spotkania się posłów z
ekspertami, z praktykami i jest to miejsce formułowania stanowisk, pod tym
względem grupa ta powinna działać tak jak do tej pory. Czyli powinna
przedstawiać dobrze ukształtowane, dobrze zredagowane i przede wszystkim dobrze
umotywowane poprawki w poszczególnych projektach legislacji, które będą
dotyczyły zagadnień bioetycznych.

Na szefa Intergrupy wybrano słowackiego chadeka Miroslava
Mikolá˘sika. Jak skomentuje Pan tę nominację?
– Bardzo istotne jest
to, że szefem Intergrupy został właśnie Mikolá˘sik. Jest on bowiem osobą, z
którą przez ostatnie
5 lat najbliżej współpracowałem, jeśli chodzi o kwestie
obrony życia w obszarze biotechnologii i biomedycyny.

Dziękuję za rozmowę.